Recenzja: RAAL Requisite 1995 Immanis

Dźwięk

      Przy komputerze

     Jak na złość własny wzmacniacz mam w technologii SET, więc lepiej pasujący do alternatywnej przejściówki, ale jego circa 1 W mocy wyjściowej i dla niej mógłby być za mały. Dowodem niezbyt dobre pasowanie do wzmacniacza Divaldi AMP-04, użytego przy komputerze, współbrzmienie z którym nie odpowiadało cenom ani wzmacniacza, ani słuchawek. Powiedzieć, iż było przeciętne, byłoby już przesadą, lecz bez wątpienia z takim nie chciałbym mieć do czynienia na co dzień. Ciekawe, bowiem z Final D8000 Da Capo spisał się ten Divaldi przednio, wyraźnie jakościowo wyprzedzając alternatywnego przy komputerze Phasemation, zwiedziony czym instalowałem japońskiego konkurenta bez iskierki nadziei, głównie z poczucia obowiązku. Myliłem się (któryż raz?), audiofilskie ścieżki nie wiodą z pewnika do pewnika, są siecią nad labiryntem zależności mało widocznych z powierzchni. Pewnikiem jedynie to, że mało czego można być pewnym, co znów się potwierdziło. Skok jakościowy z Phasemation okazał się wyraźny, pod czego wpływem w pierwszej chwili byłem cały zadowolony, jednakże z czasem coraz mniej. Dlaczego coraz? – Już odpowiadam, ale wpierw coś o kablach.   

     Historyjki kablowe to niewyczerpany temat anegdot i istna kopalnia przygód. Tym razem przytrafiła się historyjka dosyć zaskakująca, albowiem na wyposażeniu słuchawek ten nowy, przez samo RAAL sporządzony i wypieszczony pochwałami przewód Star-8 Mk II, mający stanowić jakościowy awans względem wszystkiego wcześniejszego odnośnie wstęgowego kablarstwa. Coś tam w tym Mk II poprawiono, coś uwzględniono bardziej, toteż jego wyłącznie używać, nie wracać do poprzednich. Ale prędko dotarło do mnie, że z tym Star-8 Mk II nie jest tak dobrze, jak zapewniają, coś nie tak z sopranami. Chcąc nie chcąc sprawdzająco wziąłem starszą alternatywę, zapobiegliwie dołączony Star-8 PURE SILVER, przy którym RAAL SR-1a nie miały z sopranami nawet śladu problemów.

      – I bęc! – starszy lepszy. Bez wątpienia bardziej otwarty sopran, choć poprzez to od aparatury towarzyszącej więcej był wymagający. Ale dla wzmacniacza i przetwornika Phasemation nie stanowiło to problemu – strona czysto muzyczna okazała się bez zarzutu, jako zupełnie wolna od zakłóceń mogących się pojawiać w następstwie sopranowej ostrości. Ale poza tym…

    Hmm…   – poza tym analitycznie wertując najwięcej mogące mówić o jakości utwory, uważnie się wsłuchiwałem, wynotowując w punktach to, co poniżej przytoczę, jako że nie znajduję racji robienia z tego narracyjnego splotu, który bełtaniem wątków mógłby jedynie zaciemniać i bez tego nieoczywistą sprawę. Wypunktowałem więc co następuje, tylko proszę pamiętać, że odnosi się to do PURE SILVER, spisującego się lepiej niż Star-8 Mk II z kompletu. A grało z tym starszym Star tak:  

• Duże dźwięki, naprawdę okazałe.
• Śpiewne, i to – że tak powiem – śpiewne aż do samego dna.
• Wyraźne.
• Dobrze od tła odcięte.
• Poprawnie trójwymiarowe.
• Gęste barwowo.
• Nasycone substancją.
• Dość znacznie (ale nie aż maksymalne) oddziałujące potęgowo.
• Ładnie ze sobą rozmawiające. (Wyjątkowo dobra koincydencja, czy jak kto woli koordynacja czasowa.)
• Ale już nie tak dobra koordynacja przestrzenna, widywane są lepsze.
• W następstwie tego, że nie do końca przekonująco dźwięki lokowane względem płaszczyzny sceny i zbyt oszczędnie w dodatku opisywane odbiciowo.
• Przycięte jakościowo wybrzmienia.
• Jako nie dosyć nośne i w razie potrzeby tego także nie dosyć rzewne.
• Zero sybilacji.
• Poprawna tonalność. (A już zwłaszcza nie podwyższona.)
• Mocny bas bez zniekształceń, w tym zero zakłócających tarć wstęgami o oprawy.
• Nawet z tym Star-8 PURE SILVER nie na roścież otwarte soprany.
• Przez co nie całkiem doszlifowana postać dźwięków i te bez całkowitej perfekcji realizowane wybrzmienia.
• Wielka szkoda, bo pozostałe składowe dźwięku realizowane wyjątkowo udanie.
• Przestrzeń wielka, ale nie nieskończona, nie w całej pełni przywołująca doznanie otchłani.
• Deficyt obszarowy za ostatnimi źródłami.
• Trochę poprzez ten niedosyt sopranów brzmienie staje się ociężałe. (Jest szybkie, bardzo nawet, ale zwalistość wygrywa z nośnością.)
• Deficyt filigranowości.
• Nie dość napowietrzenia.
• Minimalnie lecz wyczuwalnie przydymione medium.
• To medium średnio ciśnieniowe, daleko mu do maksymalnych ciśnień Spirit Torino Valkyria.
• Wygaszone szmerowo czarne tło za dźwiękami.
• Wiele słuchawek przesadza z sopranami, za ich pośrednictwem mniej czy bardziej udanie podkręcając emocje i dopieszczając dźwięki, te natomiast zbytnio je powściągały, co mi pachniało winą kabli.
• Reasumując: brak stuprocentowego wykończenia sopranem i skutkiem tego nie dość misterności, pogłosu, tajemniczości, bezkresnej dali i rzewności, podczas gdy cała reszta na szczytowym poziomie.

       Rzucę na koniec tego średnio udanego etapu jednym przykładem odnośnie kabli. Przy Star-8 Mk II słuchając Divertimenta in D Mozarta (von Karajan, Berliner Philharmoniker) dostawało się dźwięk elegancko modelowany, melodycznie spełniony, syty gęstością i barwami, szybki i naturalnie ciepły, ale ten dźwięk był nielotem. Poszybował dopiero ze Star-8 PURE SILVER, ale i tak było to dalekie od piękna lotu z Grado GS1000e – najpiękniejszego jaki słyszałem.   

     Przy odtwarzaczu

    Ostrzegawcze sygnały docierają ze wszystkich stron; no, może nie wszystkich ale z wielu, że bez naprawdę ekstra toru Immanis nie tyle może zawodzą, co są dalekie od tego, co naprawdę umieją. Inaczej mówiąc – one jakości pozostałym składnikom toru nie przysporzą, one jej od nich chcą. A kiedy już dostaną – a, wtedy inna rozmowa. Dobrze więc, poszukajmy tej najlepszej jakości. Zacząłem od dedykowanego tranzystorowego wzmacniacza RAAL HSA-1b, z którym jej nie znalazłem. Grały z nim potęgowym basem pośród nie mniej potęgowej gęstości ciemnego i nasyconego barwowo brzmienia tonów średnich, ale żeby to miało stanowić uzasadnienie cen trak wygórowanych – to nie, Panocku, nie na to ześta się umawiali. Szkoda w sumie, bo na AVS z dedykowanym, tyle że lampowym wzmacniaczem bardzo się wszystkim podobały, ale sam tego nie potwierdzę – tam nie byłem, tu z tranzystorem nie. Ale nie ma co mącić sprawy i wątpliwości mnożyć, wcześniej, o wiele wcześniej, zdążyłem sprawdzić, że z moim torem przy odtwarzaczu jest tak, jak być powinno, dokładnie tak jak piszą entuzjaści. Nie sprawdziłem jedynie, jakie różnice zachodzą między sygnałem branym wprost z Cairna a z dołączeniem Phasemation, nadeszła na to pora.

      Z samym Cairnem grało masywniej, ciemniej, bardziej basowo, równocześnie mniej sopranowo. Co interesujące, nie miało to wpływu na średnicę – wiek wokalistów się nie zmieniał. Przy Phasemation mogli ciągnąć wyżej, więc finisz stawał się delikatniejszy, ale centralny wskaźnik rocznikowy stał w miejscu, wiek bez zmian. Te same głosy nie stawały się młodsze poprzez dodaną szerszą skalę, a jedynie delikatniejsze górą i mniej przysadziste dołem. Ta delikatność z Phasemation mogła się bardziej podobać od ciemniejszej, gęstszej i cięższej substancji brzmieniowej wprost z Cairna, ale mogła też mniej. Lecz że to o swobodne, nawet wyżyłowane soprany przez cały czas walczyłem, zostawiłem Phasemation w użyciu i za brzmienie referencyjne uznałem uzyskane z nim. Bardziej szczegółowo już przechodzimy do niego, tylko jeszcze dorzucę, że wypróbowałem też brany przez przejściówkę ‘widełki na 4-pin’ sygnał wzmacniacza Kondo Audio Note Overture (30W/8Ω), ale nic z tego nie wyszło – 32-omowy adapter zupełnie nie pasował, zjawiły się sopranowe zniekształcenia przekraczające akceptację. Z nieznanych mi  powodów żadnych takich nie miała końcówka mocy Crofta, jej hybrydowej sile 2 x 25 W, poprzedzanej triodami 45’ przedwzmacniacza SET non-OTL, nic te 32 Ω nie przeszkadzały, pojawiła się jakość oczekiwana, odnaleziona zresztą już na początku zarówno poprzez ten hybrydowy duet, jak i za pośrednictwem czysto lampowego wzmacniacza słuchawkowego OTL, VivA Egoista 845, z którym była podobna.