Recenzja: AUDIO-TECHNICA ATH-ADX5000

Odsłuch cd.

A w nich super przetwornikami.

   Poświęćmy chwilę temu natlenieniu, które jest w pewnym stopniu dla Audio-Techniki surogatem masy. Daje nośność i zwiększa brzmieniowy obszar, co nie znaczy, że staje się chudo. Już się do tego odnosiłem, lecz że to newralgiczna kwestia, musimy bardziej się przyłożyć. Dla zwolenników masywności – brzmienia, jak to się mówi: „solidnego w sobie” – Audio-Technica ATH-ADX5000 nie będzie dobrym wyborem. To są słuchawki dla ceniących otwartość, nośność, precyzję i swobodę oddechu. Bardziej kruchość niż krzepkość, bardziej lotność niż osadzenie w masie. Misterność, pewna addycja pogłosu na rzecz zwiększania sceny i atmosfery niezwykłości; także pewna przymieszka sopranów do środkowego zakresu – aby tę kruchość zyskać, jako kontrast dla bądź co bądź mocnego tutaj basu – takie to są klimaty. Ale właśnie – bo basowe pomruki u ADX5000 są niewątpliwie mocne. Potrafią schodzić nisko i potrafią uderzyć. Potrafią też przycisnąć. Ale ich grzmot tektoniczny niesie się z głębi ziemi i wzbiera na powadze poprzez ogromność przestrzenną, a nie przez bezpośredni walec zgniatający na placek. Taki efekt zjawia się u tych, którzy do środka dźwięku wkładają basy jak (nomen omen) marmoladę w pączka, a Audio-Technica (w sensie firma) rzadko tak postępuje; tak grały jedynie sławne L3000. Nie słyszałem ich, lecz to powszechna opinia i zachodzi pytanie, czy sukcesor ATH-L5000 też dysponuje takim basem? To może się okaże, natomiast otwarty flagowiec woli zostać przy otwartości, a zatem prędzej dźwięk uprzestrzennić, niż zgniatać nim słuchacza. To mu bardzo dobrze wychodzi, ale potrzeba na to amatora. Skądinąd zaś wiadomo, że japoński odbiorca preferuje styl otwarty, bas mniej mu imponuje. Co nie odmienia tego, że też japońskie Final D8000 bas mają zawiesisty, dźwięk na nim w dużym stopniu bazujący.

Lecz mimo to największa odmienność w odniesieniu do partii wokalnych zarysowała się u flagowych Audeze, jako że na równi Audio-Technica, Meze, Final i Ultrasone jakąś przymieszkę sopranów miały. Coś tam się w nich podostrzało, coś z sopranowego rysunku brały (najmniej Final), a jedne tylko Audeze nie, co odebrałem jako efektowne. Jako że miały delikatność i także pewną kruchość w kontraście do basowego tłuszczu, jednak nie dało się w tym wyczuć sopranowej przymieszki. Wyłącznie u nich wysokie pasmo było tylko wysokim pasmem, nie zajeżdżającym na środek. To mi się podobało – nie powiem, podobało. Wraz z takim samym jak u Audio-Techniki kompletnym brakiem zniekształceń stanowi tych Audeze największy z wielu atutów i daje wielką dawkę przyjemności. Ale Audio-Technica ma własne awantaże – podaje większe dźwięki i lepiej je oddziela. Wyraźniej też wypowiada i mocniej odrywa od tła; przydając zarazem swobody lotu, rysu sopranowej nostalgii i mimo tych podkreślających się sopranów ani trochę nie męczy i ani trochę nie sybiluje. Żadne nie zjawia się piaszczenie, ślad żaden sykliwości – brzmienia muzyką płyną i zapadają w serce. Nie ma też ani trochę efektu naprężenia, ani nierównowagi pomiędzy strunami a pudłami. Pierwszorzędnie zrobiona muzyka, ale w manierze lotnej – nieskłonnej do przytłaczania i nie relaksującej. Przytłaczający jest sam podziw dla otwartości i precyzji, też dla wielkości spektaklu i skali zaangażowania, a zwolennicy walcowania na zimno lub gorąco muszą poszukać innych słuchawek.

Kolejna sprawa: czystość artykulacji u otwartego flagowca Audio-Techniki nawiązuje do szczytowych osiągnięć w tej dziedzinie – do najlepszych elektrostatóww i AKG K1000. Pięknie zabrzmiał saksofon tenorowy i pozostałe dęciaki w klasycznym The Pink Panther. Nie gorzej wtórująca im perkusja i elektryczne piano, a cała muzyka żyła i animowała się kocim ruchem. Jak przystawało panterze (nawet komicznie różowej i w starej animacji sztywnej) – giętka, sprężysta, falująca i fantastycznie zwinna. Uczestnictwo w spektaklu i poetyka dźwięku nie zostawiały nic do życzenia.  Żadnych także pretensji nie miałem do zejść kontrabasu i mocy dużych bębnów, a mroczny Rammstein z Lost Higway rzeczywiście był mroczny. Próżno natomiast oczekiwać tłustości, lubieżności, lepkości i ciśnień bardzo cisnących – takich efektów brak.  W zamian jest bardzo duży, bardzo otwarty i bardzo klimatyczny spektakl na bazie nośnych i napowietrzonych dźwięków. Mających w odpowiednich chwilach dużą masę, ale nie jako dominantę.

Opuszczamy komputer na rzecz toru klasycznego. Z uwagi na panujące upały zamiast odpalać dziesięć lamp własnego wzmacniacza i osiem w dzielonym odtwarzaczu, posłużyłem się gramofonem i tranzystorowym Phasemation, co tym bardziej było korzystne, że ma on regulator impedancji, przy szerokich porównaniach niezbędny. Nikogo porównania więc nie krzywdziły, a że poziom brzmieniowy się obniżył, to trudno. I tak był bardzo wysoki, naprawdę rzadko kiedy słuchawki mają okazję podłapać taki sygnał. Zacznijmy jednak nie od porównań, a od samej Audio-Techniki, bo wszak to jej recenzja. A ona się przeistoczyła, zmieniła w dużo lepszą.

I pady obszyte alcantarą.

Mam tendencję do wyrażania wpierw opinii, a potem jej uzasadniania, zamiast najpierw opisu, a potem wyciągania wniosków. Ale to na jedno wychodzi, bo sam postawiony na pierwszym miejscu opis już by musiał zawierać sformułowania wnioskujące, toteż się nie ma co droczyć. Jak więc rzekłem – Audio-Technica ATH-ADX5000 przy gramofonowym źródle zyskała, analogowy sygnał jej służył. Czego się należało spodziewać, ale szczerze powiedziawszy, zmian tak dalekich nie oczekiwałem. Jednakże – co trzeba mocno wybić – zmiany te nie polegały na jakimś zupełnym przeobrażeniu, jedynie zapełniły luki. Zrobiły to jednak w takim stopniu, że styl nabrał ostatecznego szlifu i ogromnie mi się podobał; nie trochę, ale bardzo. Od razu powiem, że w stawce przeciwko siedmiu najwyższej klasy konkurentom nie znalazłem słuchawek, które całościowo podobałyby mi się bardziej. I tylko jedne miały coś, czego ta Audio-Technica nie miała – ciśnienie i gęstość dźwięku w Ultrasonach, to była inna bajka. Ale niezależnie od tego, że Audeze i Sennheisery dość wyraźnie, a Final i Meze także trochę ciśnienie to miały większe, Audio-Technica bardzo skutecznie przeciwstawiła temu dwie rzeczy: i) u niej także ciśnienie było, ii) cały muzyczny spektakl był większy, bazując na imponująco dużych i zjawiskowo realnych brzmieniach. Zatem oczywiście też pięknych, bo piękną muzykę puszczałem.

Temu trzeba poświęcić oddzielny akapit. Gra ten najświeższej daty otwarty flagowiec z Japonii dźwiękami na pierwszym planie bliskimi i wyjątkowo obszernymi. I jedynie u niego powstawało wrażenie spektaklu nie tylko bliskiego, ale też strzelającego wysoko w górę. Coś jakbyś siedział w pierwszym rzędzie przed podwyższeniem estrady, a nie na wprost wykonawców, którzy są wprawdzie całkowicie obecni, ale zarazem trochę „nigdzie”. Pozostałe słuchawki także przywoływały obrazy scen, mniej jednak realistycznie oddziałujące; nie kreujące przede wszystkim tak ciekawie zorganizowanego najbliższego otoczenia. Zapewne dlatego, że wykonawcy u Audio-Techniki byli figuratywnie najwięksi i najbardziej realistycznie w przestrzeni osadzeni, jak również największe same dźwięki – niczym balony, nie baloniki. Przy całej oczywiście też maestrii obrazowania zdiagnozowanej wcześniej, uzupełnionej tutaj o dużo wyższe ciśnienie, gęstość, masę i jakość scenicznego opisu.

W upały Twin-Head się nie przydał, ale jeszcze do niego wrócimy.

Zadziwiającym paradoksem – ta sama scena, która przy komputerze wykazywała brak spójności, przy gramofonie okazała się najlepsza. Zarazem wypełnienie przyrosło do stuprocentowych stanów, że cięższych dźwięków już bym nie chciał, nie byłyby realistyczne. Natomiast czynnik ciśnienia oraz gęstości samego medium (wciąż bardzo większy u Ultrasonów) wymieniała Audio-Technica na popisową obszerność. Tworzyła wielki spektakl na bazie mistrzowsko przyrządzanych dźwięków w klimatach nieznacznego upiększania pogłosami i rewelacyjnego realizmu.

Treściwe i jednocześnie nośne oraz napowietrzone brzmienia o mistrzowskiej artykulacji i stuprocentowej muzykalności, z maestrią obrazujące każdy detal – tak to najkrócej można ująć. Dodając, że był to spektakl niczym z dużych kolumn, albo jak z kinowego ekranu.

Trudno odgadnąć czy konstruktorzy uwzględniali źródła gramofonowe, ale z uwagi na ich gwałtowny powrót jest to wysoce prawdopodobne. Z niekłamanym podziwem można się było w winylowej stajni przysłuchiwać pracy tych nowych przetworników na bazie permenduru i wielkich, sztywnych membran. Żałuję tylko, że nie miałem dla ADX5000 kabla symetrycznego, by sprawdzić tryb „DUAL MONO” w Phasemation. Gdyż zmieniał obraz sytuacji i znakomicie się przysłużył słuchawkom grającym najgęstszym dźwiękiem. Dopiero z nim Audeze i Ultrasone zagrały na sto procent możliwości: bez wpadania jednych dźwięków na drugie i ogólnego wrażenia natłoku. Aż po poczucie braku przejrzystości (Audeze), lub granic basowego przesteru (Ultrasone). Najmniejszych tego rodzaju problemów Audio-Technica nie miała, natomiast można podejrzewać, że w trybie DUAL MONO spektakl by jeszcze urósł. Ale i tak był ogromny, a jednocześnie nieprzytłaczający. Taki momentalnie do brania i natychmiast w podziwie – ani sekundy na adaptację: igła dotyka płyty i momentalnie: Wow! Muzyka cię napada, nie umiesz się obronić. Szczególnie, że wszystkie poprzednie uwagi odnośnie gęstości medium i samych dźwięków, mocy i wypełnienia basu, prawidłowej budowy sceny – to wszystko gramofon znosił, szczelnie zapełniał sobą. Dźwiękowe sceny układały się w całość, kontur i wypełnienie jednoczyły, obecność ciśnieniowego medium i prawidłowego basu stawała bezdyskusyjna. Zjawiał się wielki muzyczny spektakl o niecodziennej realności, a w kontekście innych słuchawek nowe drivery Audio-Techniki dowodziły, że są naprawdę czymś. Produkowały własny styl z własną magią – spektakl na swój sposób inny.

Na razie tylko wspólne zdjęcie.

Pomimo (co też należy wybić), że w torze gramofonowym wszystkie słuchawki zagrały nie tylko dużo lepiej, ale także jedne do drugich podobniej. Beyerdynamic T1 straciły wyraźną przewagę swoich konstrukcji przestrzennych, Final D8000 i Audio-Technica nie były już bardziej otwarte, a gęstość brzmienia u Audeze zrównała się z tą od Sennheiser HD 800. Jedynie Ultrasony nieodmiennie wyróżniały się zdumiewającą gęstością i ciśnieniową mocą; nikt się do nich pod tym względem nie zbliżył. (Zupełnie jakby miały wysokociśnieniowe pompy, a nie normalne przetworniki.) Ale o wszystkim tym tekst będzie odrębny, skoncentrowany przede wszystkim na porównaniu najlepszych słuchawek planarnych.