Wielkanoc

   Dzisiaj Wielkanoc – święto zmartwychwstania. Wierzący świętują zmartwychwstanie Boga w ludzkiej postaci, a niewierzący nadejście wiosny i powrót przyrody do życia. W każdym wypadku jest to powód do radości i zwycięstwo nad złem. Tryumf życia nad śmiercią. A życie to obok bytu i świadomości jedna z trzech najbardziej zadziwiających rzeczy. Życie jest wbrew logice. Aby się mogło pojawić i przetrwać, co najmniej dwa razy musiał zdarzyć się cud. Najpierw musiał powstać Wszechświat tak uporządkowany, że w żaden sposób nie można sobie tego wyobrazić. By ten porządek wyrazić, trzeba wykładnik potęgowy miary 10 odwróconej entropii sam podnosić do potęgi o wykładniku ponad 120, tak by uzyskać wykładnik potęgowy dziesiątki równy dziesięć do sto dwudziestej potęgi. (Dziesięć do potęgi dziesięć podniesione do sto dwudziestej potęgi.) Gdyby na każdej cząstce elementarnej widzialnego Wszechświata napisać jedno zero i tak nie wystarczyłoby to do zapisania tej liczby w zwykłym systemie dziesiątkowym. Zabrakłoby mnóstwa zer. Z taką dokładnością został wybrany nasz Wszechświat spośród całej przestrzeni fazowej możliwych wszechświatów, i to zakładając, że cały kosmos składa się z około dziesięciu do osiemdziesiątej potęgi cząstek, co jest oszacowaniem z połowy XX wieku, o którym wiadomo z całą pewnością, że jest dramatycznie zaniżone. Tak więc kiedy wyjdziecie nocą na spacer i popatrzycie w rozgwieżdżone niebo, pomyślcie o tym, że stoicie oko w oko z Niemożliwym. Wygrana kwadrylion razy z rzędu szóstki w totolotka jest niczym w porównaniu z tą niemożliwością. Tylko dzięki temu, mimo iż od przeszło trzynastu miliardów lat nasz niemożliwy z punktu widzenia prawdopodobieństwa Wszechświat pomnaża w zawrotnym tempie swój bałagan, wciąż pozostaje wystarczająco uporządkowany, by istoty wymagające do swego istnienia bardzo znacznego porządku mogły w nim egzystować.

Nieco mniej nieprawdopodobne jest życie, jednak i w tym wypadku złożenie w całość wszystkich funkcji życiowych i puszczenie ich w ruch na poziomie nawet najbardziej prymitywnym, pozostaje dla nauki wielką tajemnicą i wielkim wyzwaniem. To dlatego naukowcy z tak rozpaczliwym uporem poszukują życia poza Ziemią, w nadziei zanegowania podejrzenia, że jest ono przypadkiem jednorazowym; zupełnym, szalonym wyjątkiem. Skutkiem bezowocności tych poszukiwań sformułowany został sławny slogan opisujący stan faktyczny i związany z nim zawód, brzmiący: Silencium Universi, co bywa też określane z angielska jako Great Silence, czyli Wielka Cisza. Innym imieniem tego zaskakującego rozczarowania jest nazwa paradoks Fermiego, ponieważ to genialny Enrico Fermi pierwszy pytał przeszło pięćdziesiąt lat temu: Jeżeli istnieją we Wszechświecie inne istoty rozumne, to gdzie do cholery one są?

Święta Wielkanocne, święta życia symbolizowanego przez jajka i zielone gałązki bukszpanu, nie są może najlepszym czasem by o tym dogłębnie rozmyślać, warto jednak choć trochę o tym pamiętać, kiedy zasiada się z rodziną do świątecznego stołu, albo kiedy rusza się korzystając z wolnego czasu na świąteczną, weekendową wycieczkę.