Recenzja: Quad ERA-1

Odsłuch

    Fama głosi, że są przykładem planarów dużej mocy, to znaczy basu kawał i miażdżące ciśnienia, jak na planary przystało. Upowszechniło się bowiem mniemanie, prawdopodobnie korzeniami sięgający stylu gry dawnych Audeze LCD-2 (2009), że słuchawki planarne są najbardziej energetyczne ze wszystkich, że rozdają najmocniejsze kopniaki. Nie do końca to prawda, istnieją przykłady dynamicznych generujących wyższe energie, ale ta obiegowa opinia stała się dominującą. Nic w sumie to nie przeszkadza, bo faktycznie planary to słuchawki z kopniakiem, na co te kolejnym przykładem, mimo iż nie kopią najmocniej. Ogólnie biorąc bas w porządku, a akustyczny nacisk jeszcze bardziej, ale kiedy ktoś szuka odnośnie tego maksymalizmu, to wciąż po licznych modyfikacjach oferowane Audeze LCD-2 zadowolą go bardziej. Membrany u nich większe, mogące generować ciśnienie akustyczne aż 130 dB bez zakłócających zniekształceń, a po ostatniej obniżce kosztują tyle samo.

    Ale poziom hałasu to jedno, a muzyczna natura drugie. Audeze to słuchawki przyjemnie ciepłe i z akcentami na bas oraz środek pasma, a Quad, zgodnie z tradycją swej marki, to maksymalistyczny realizm. I właśnie to w nich jest najlepsze, są pod tym względem high-endowe. Ale tak całkiem, bez zastrzeżeń, dopiero po wymianie kabla. Oryginalny jest za cienki nie tylko tak na oko; wydaje się w pierwszej chwili, że nie tłumi sopranów – słychać dobrze ich dźwięczność – ale mimo dźwięczności ma minimalny kocyk, a ja tego nie znoszę. Dźwięk przy nim jest nosowy, nie chce się całkiem otworzyć. Medium ma w sobie jawną mgiełkę, a nie samą mleczność gęstości i wtórowanie pogłosów, jak zwykle bywa u NightHawk. To jest niedobre, to przeszkadza, i przede wszystkim uniemożliwia usłyszenie doskonałości tych Quad, a są doskonałymi bez wątpienia i słusznie zyskały rozgłos. Zmieniłem kabel na Tonalium odebrany Susvarom, bo akurat wtyki te same. Wszystko momentalnie uległo poprawie, a pierwszymi do usłyszenia były zupełne oczyszczenie stuprocentowo transparentnego teraz medium oraz głośniejszy szum podkładu przy zaszumionych nagraniach.

    Tradycyjnie kilka chwil trwało nim wzmacniacz, moje uszy i słuchawki zestroiły się w jeden zespół, ale potem samo zadowolenie, to są wybitne słuchawki. Z dźwiękiem faktycznie dociążonym, przyjemnie ciepłym, bardzo bliskim i bardzo bezpośrednim. Dobrze także separującym plan pierwszy od pozostałych i pozwalającym łączyć analogową płynność z meszkami tekstur i chropawościami głosów. Porównywane bezpośrednio NightHawk ukazały wyższą tonalnie średnicę i całościowo nieco większy udział w przekazie sopranów, co ich brzmienie wysmuklało, czyniło też mocniej chropawym i jednocześnie bardziej giętkim. Bardziej to brzmienie świetnych dynamicznych wędrowało po łukach, na podobieństwo narciarza na stoku, a to od Quad sunęło prosto jak tramwaj, sunęło całościową bryłą. Jako zarazem cieplejsze, pełniejsze, bardziej równe, bardziej masywne a mniej smukłe. Obydwa typy przekazu ogromnie mnie satysfakcjonowały, przy czym trzeba mieć na uwadze, że Quad posługiwały się lepszym jakościowo kablem, po tym jak własny ich odrzuciłem. Nieznacznie przekaz NightHawk bardziej był też trójwymiarowy i miał w sobie sopranową rzewność wpływającą na nastrój. To pierwsze było korzystne, drugie mi się nie podobało, jako narzucanie pewnego klimatu. Pomimo wyraźnego dodatku ciepła to Quad wydały mi się bardziej obiektywne tonalnie, pod względem czysto potęgowym szły natomiast łeb w łeb, z tym że przy bębnach taiko Quad dotykały membranami magnesów, co było to mocno słyszalne jako bzyczące zniekształcenia. Ta sytuacja to jednak wyjątek; nigdzie indziej, nie licząc niskich zejść kontrabasu, tak się nie działo – ani przy stopach perkusyjnych, ani przy kotłach orkiestr.

    Na jeszcze większe poprawienie humoru Quad bardzo ładnie poszybowały z Divertimento in D Mozarta, który to utwór jest specjalny, gdyż powoduje właśnie szybowanie. Nie było ono w tym wydaniu aż tak niesamowite jak ongiś z Grado GS1000, ale przyjemność lotu wraz z muzyką jednak się pojawiła. Nie nastręczyło też planarnym Quad trudności oddawanie nastrojów. Ciepło ciepłem, a gdy należało oddać obojętność, grozę czy smutek nie było z tym problemu. Pod tym względem wypadły lepiej od przywołanych już Audeze, a jeśli wliczać do nastrojowości bezpośredniość, lepiej także od NightHawk. Grały bowiem tak prosto z mostu i w stylu tym nadzwyczaj udanie, że ani kroczku w którąś stronę ze ścieżki głównego nurtu. Inaczej mówiąc to je muzyka prowadziła, a nie one prowadziły muzykę, co bardzo mi odpowiadało.
     Bardzo dobre okazały się też własności przestrzenne, a w pierwszym rzędzie umiejętność ożywiania przestrzeni. Rozwibrowana i obszerna znakomicie lokowała i otaczała muzykę, wzbogacając a nie utrudniając jej propagację. Do czego w głównej mierze przyczyniały się przenikliwe soprany, w sposób godny uwagi, pomimo tej przenikliwości, nie dający najmniejszych oznak przerostów pogłosowych. Przeciwnie, te pogłosy w Quad są pod pełną kontrolą, małymi ale wyczuwalnymi dawkami ozdabiając muzykę.

    Na koniec porównałem Quad z Ultrasone T7, jako że skoro celujemy w potęgę, trzeba równać do najpotężniejszych. No nie, takiej potęgi, w tym basowej, też takiej trójwymiarowości te Quad nie oferują. Ale już predyspozycję do szybowania w tym mozartowskim Divertimento ukazały lepszą, chociaż trącanie perkusyjnego talerza i odpowiedź membrany bębna na korzyść Ultrasone. Ale wokale już niekoniecznie, zależnie od nagrania. Poza tym u Ultrasone też giętki sopranowy smutek, widoczny wcześniej u NightHawk, podczas gdy Quad prostoliniowo, z serca, ciepło lecz naturalnie. Ta naturalność ciepła i zdolność do oddania niezależnie od niego wszelkiej nastrojowości, w połączeniu z high-endowym poziomem ogólnym i bardzo dużą potęgą dźwięku, to tych Quad największe atuty, czyniące z nich słuchawki faktycznie nadzwyczajne, zwłaszcza gdy brać pod uwagę cenę. Jedynie kabel do nich dołączany nie jest godny obsługi ich znakomitych muszli, powinien być choć trochę lepszy.

    Quad są łatwe do napędzenia, więc jak najbardziej pasujące do sprzętu przenośnego. Z którym zaprezentowały się bardzo dobrze, choć oczywiście nie tak dobrze jak z przykomputerowym torem. Zwłaszcza że odtwarzaczem był leciwy Astell & Kern AK380, wyraźnie już ustępujący najnowszym konstrukcjom flagowym. Niemniej zagrało z dużą kulturą i wyrafinowaniem, dźwiękiem gładkim, głębokim i potężnym, trochę jedynie zbyt echowym. Ale to ostatnie z całą pewnością nalotem stylu odtwarzacza, bo co jak co, ale echowe same z siebie te Quad na pewno nie są. Właśnie na odwrót – wszystkie inne można oskarżać o to, gdy z nimi porównywać, tak bardzo czyszczą echa. W każdym razie jedno jest pewne, do sprzętu przenośnego i dźwiękiem, i łatwością napędzania na pewno się nadają, do tego nie są zbyt duże ani ciężkie, a czarne wykończenie nie będzie się rzucało w oczy. Ale może to wada? Ostatnio widuję wielu młodych przechodniów z jasnymi słuchawkami na uszach; może właśnie należy podkreślać, że gwiżdże się na świat zewnętrzny, wszędzie się chodzi ze swoim własnym. Gwiżdże jasnymi słuchawkami, najczęściej bezprzewodowymi za kilkaset, góra tysiąc z kawałkiem złotych…

    Na koniec sesja z ASL Twin-Head, rozstrzygająca kwestię jakości odnośnie osiągalnych szczytów. Tu też nie było rozczarowania, wyłącznie spektrum miłych doznań. Słuchawki okazały się znakomite także w torze oferującym maksima jakościowe odnośnie wszystkich względów, a już szczególnie czarowania poetyką muzyczną. Nie napiszę w tym miejscu, że grały równie pięknie jak Susvary czy AKG K1000, ponieważ elegancji wybrzmień (zwłaszcza finiszu) i takiej magii muzycznej aury wytwarzać nie potrafią. Ale odnośnie samego modelowania dźwięków, ich skali potęgowej, poczucia bezpośredniości i ogólnego realizmu, też podstawowych walorów scenicznych i cech aranżacyjnych – wszystkie wymienione czynniki decydujące o jakości przekazu miały na medalowym poziomie, a przecież cena całkiem inna względem obecnych cenowych standardów wyznaczających taki poziom. Można zatem powiedzieć, że to w innym wydaniu nieprodukowane już niestety NightHawk, cokolwiek tylko droższe, nieznacznie tylko inne.

    Na plus dla Quad należy wymienić mniejszą echowość, czystsze (w sensie łatwości dochodzenia do zupełnej czystości) medium, przyjemną nieco wyższą ciepłotę oraz mimo niej zdolność do oddania wszelkich nastrojów, a nie tylko radosnych. In minus natomiast tylko to, że najniższe zejścia basowe u NightHawk bez zniekształceń, podczas kiedy u Quad (przynajmniej w używanym egzemplarzu) słychać było bzyczenia membrany na magnesach. Na plus dla NightHawk może też to, że więcej zyskują w miarę przyrostu jakościowego i stopnia pasowania toru; Quad pod tym względem wcześniej przyhamowują, wszystkiego nie udaje się z nich wycisnąć, na przykład wstrząsającego poziomu holografii, czy metafizycznie przeszywającej obecności kościelnego wnętrza jako oprawy organów i chóru. Mają, co prawda, wszystko – i holografię, i oprawę – ale odnośnie nich to nie są te poziomy jakościowe, co u najlepszych z najlepszych. I to nawiązanie do najlepszych NightHawk miewają skuteczniejsze. Ale, jak już mówiłem – smak podstawowy dźwięku oraz przyjemność całościowego obcowania dają recenzowane Quad zaskakujące jak na swą relatywnie niską cenę, którą przyjdzie niestety powiększyć przynajmniej o koszt kabla Noir FAW (koło tysiąc złotych), jeśli chcieć mieć to wszystko, o czym przed chwilą pisałem.