Recenzja: Grado RS1i

Budowa

Grado RS1i w typowym dla tej firmy opakowaniu

   Kończące w tym roku 18 lat Grado RS1 są już pełnoletnie i nawet jak na wino długo leżakujące całkowicie dojrzałe. Że nie są jednak winem ani młodzianem, trzeba je było poddawać w międzyczasie modyfikacjom, i tu znawcy wyliczają wiele tym czy tamtym różniących się wcieleń, w których wyliczanie nie będziemy się bawić. Odnotować natomiast należy, że wciąż wyglądają prawie identycznie jak na samym początku, a sam przetwornik od zewnątrz jest identyczny jak w pierwszych HP1000. Jego wzór okazuje się uniwersalny dla praktycznie wszystkich słuchawek Grado, zarówno tych kosztujących kilkaset złotych, jak i tych flagowych, z PS1000 za ponad siedem tysięcy na czele. Czym one wewnątrz się różnią, firma nie zdradza, tak więc i ja to przemilczę, chociaż należy wskazać na prawdopodobnie różną objętość uzwojenia oraz szlachetność użytego do jego nawinięcia przewodnika, jak również na użycie w wyższych modelach magnesów neodymowych. W efekcie różnią się z całą pewnością zakresem pasma przenoszenia jak również brzmieniem, co można usłyszeć i co da się zmierzyć. Pod względem pasma jest ono w przypadku naszych RS1 bardzo pokaźne, obejmujące przedział 12 Hz – 30 kHz, tak więc przynajmniej na papierze znacznie szersze niż u sławnych HP2, u których obejmowało jedynie 18 Hz – 20 kHz. Trzeba jednak pamiętać, że u tamtych górny zakres został specjalnie ograniczony, bo jak pisałem w recenzji modelu GS1000i, w okolicach 24 kHz pojawiają się rezonanse wysokoczęstotliwościowe, powodujące rozjaśnienie i nerwowość dźwięku. Rodzi to pytanie, jak radzą z tym sobie wszystkie wysokiej klasy słuchawki współczesne, bardzo wyraźnie ten przedział przekraczające, oraz jak radzą z nim sobie same RS1. Najwyraźniej jakoś te rezonanse udało się jednak poskromić, albo pomiary górnej części pasma są jedynie papierowym popisem, a tak naprawdę wszyscy grają co najwyżej w okolicach 20 kHz. Oczywiście nie jest tak, że jak ktoś pisze o paśmie, iż kończy się na 20 kHz, to powyżej zapada kompletna cisza. Powyżej następuje jedynie łagodny lub bardziej stromy spadek a nie definitywne cięcie. Należy przy tym nadmienić, że wysokie częstotliwości, nawet te megahertzowe, to bardzo ważna sprawa dla natury słyszalnego dźwięku, ale to temat na inną opowieść.

Małe „wielkie” słuchawki – Grado RS1i

Co do kształtu tych uniwersalnych przetworników, to średnicę zewnętrzną mają w okolicach 45 mm, a sam producent powiada o nich, że są wentylowane i mają membranę z lekkiego tworzywa (prawdopodobnie mylaru) o dużym naprężeniu i dużym skoku. Oprawiono je w mahoń, do którego przytwierdzone na stałe są klejem, tak więc ewentualna wymiana nie jest sprawą prostą, ponieważ odbywa się po wcześniejszym podgrzaniu w specjalnym aparacie, po którego użyciu przetwornik sam wyskakuje z oprawy niczym pchełka. Poza ewentualnie niewidocznymi, o których nic nie wiadomo, najważniejsza modyfikacja dotyczy tak zwanych guziczków, czyli drewnianych kółek z napisem RS1 montowanych w dawniejszych modelach, z których w obecnie produkowanych RS1i zrezygnowano, dzięki czemu fala akustyczny za przetwornikiem ma łatwiejszą i niczym nie skrępowaną drogę na zewnątrz, co nadaje brzmieniu większej otwartości. Druga ważna rzecz, to nowy kabel. Samo Grado przyznało, że te używane poprzednio były za niskiej jakości; z za cienkiego drutu, za mało czystej miedzi i na dodatek tylko czterożyłowe, a ponadto robione w Chinach, z chińskich surowców. W modelu z sygnaturą „i” powrócono natomiast do tych znanych z najdawniejszych HP, a nawet jeszcze lepszych. Jak tamte są te nowe uszlachetniane metodą rozciągania i wyżarzania, co skutkuje większą jednorodnością ich struktury wewnętrznej, a na dodatek, jak nigdy przedtem, są jeszcze ośmiożyłowe, co poprawia przewodnictwo i czyni ewentualną symetryzację podpięcia banalnie łatwą. Natomiast cała reszta to dobrze od wielu lat znane RS1, czyli słuchawki nauszne a nie wokółuszne, mające pałąk z metalowego płaskownika, lekko wyścielonego i obszytego naturalną skórą oraz mocowanie zawieszenia w postaci gładkich prowadnic wodzących plastikowe obejmy.

Odnośnie takiej budowy gadania jest co niemiara. Dwie dekady niedługo przeminą jak toczą się awantury, czy ta konstrukcja nauszna jest dobra, czy wręcz przeciwnie. Czy takie prowadnice to granda, bo muszle same w nich opadają. Czy to wszystko wygląda dostatecznie porządnie, by chcieć za to ponad trzy tysiące i czy opakowanie w postaci zwykłego tekturowego pudełka z tym licuje, czy nie licuje.

Względem poprzedniej wersji ubyło emblematu modelu na siatce zamykającej mahoniową komorę

Przepatrzmy rzecz po kolei. Konstrukcja nauszna ma swoje zalety i wady. Wadą jest nieustanny kontakt z małżowiną, co niektórzy odbierają pejoratywnie, a innym nic nie przeszkadza. W dawniejszych czasach więcej było o tym gadania, a przeciwnicy RS-jedynek mocno stroszyli pióra, ględząc nieustająco jakie też to jest okropne. Ale odkąd nastała moda na słuchawki uliczne, ścichli prawie zupełnie, bo ten rzekomy pejoratyw naraz przeistoczył się w atut, jako że RS1 są teraz niewątpliwie najlepszymi słuchawkami jakie można wziąć na ulicę wyglądając przy tym normalnie, to znaczy mając na uszach słuchawki niewielkie, nie rzucające się zbytnio w oczy. Co do postaci pałąka, to ma ona według Grado bardzo duże znaczenie i jest rezultatem wielu prób dobrania najodpowiedniejszego kształtu, mającego pozytywny wpływ na brzmienie. To się może wydawać głupie, ale z wielu stron i od wielu producentów słychać głosy, że pałąk to nie jest żadna zwykła łączówka między muszlami, tylko coś dla prawidłowego brzmienia bardzo istotnego.

Odnośnie zaś zawieszenia, to jak już wiele razy wspominałem, lepsze byłoby takie mające zaciski śrubowe, jednakże ma to znaczenie jedynie w przypadku nieco cięższych GS1000i oraz SR325is, a zwłaszcza u naprawę ciężkich PS1000, natomiast u bardzo lekkich RS1 czy RS2 nic negatywnego z tego nie wynika. Najwięcej awantur tyczyło jednak wyglądu samych słuchawek i ich opakowania. Przyznam, że krytyki kierowane pod adresem wyglądu są dla mnie zupełnie niezrozumiałe, a spotykane czasami opinie, że wyglądają wręcz tandetnie i są byle jak wykonane, powiem wprost – uważam za małpio złośliwe i całkowicie kretyńskie. Mahoniowe muszle są wytoczone z wyjątkową starannością i równie starannie wygrawerowano na nich firmowe napisy. Także skórzane obszycie pałąka i okablowanie nie pozostawia nic do życzenia. Faktem jest, że w dawniejszych kabel był cienki i miał tendencję do zaginania oraz skręcania, a spinający go trójnik bardzo wchodzące doń przewody spłaszczał, co robiło ogólnie nienajlepsze wrażenie. Obecnie przewody są jednak grubsze, a trójnik niczego nie spłaszcza. Najwięcej awantur było jednak o opakowanie. Musimy tu znów cofnąć się w czasie i przypomnieć, że początkowo Grado RS1 były oprawiane w eleganckie drewniane kasety, analogiczne do tych w których umieszczano starsze modele z ekskluzywnej serii HP. Podnosiła jednak taka oprawa wydatnie cenę, a poza tym ówcześni dystrybutorzy bardzo byli przejęci high-endowością powierzonego ich pieczy wyrobu, jak również sławą marki Grado. W efekcie w latach 90-tych słuchawki Grado RS 1, oferowane w takiej właśnie drewnianej kasecie, kosztowały ponad pięć tysięcy PLN, a więc naprawdę bardo dużo. Był  to towar wyłącznie dla pasjonatów i to takich o głębokich kieszeniach.

Ponad to zmieniono kabel na gruby, ośmiożyłowy przewód.

Dziś jest zupełnie inaczej. Kaseta zniknęła, a cena wynosi niewiele ponad trzy tysiące, tak więc biorąc pod uwagę inflację jest o ponad połowę niższa. Dochodzi do tego ta użyteczność mobilna, w tamtych czasach o wiele mniej ważna, a obecnie ważna ogromnie. Dochodzi także lepsze niż u innych wyposażenie, w postaci przejściówki z dużego na mały jack, jak również, rzecz gdzie indziej niespotykana, pięciometrowego przedłużacza z dobrej jakości kabla. Wszystko to ląduje w zwykłym pudełku z białej tektury i bardzo się na to krzywiono, nazywając je pogardliwie pizza-box’em. Jednak Grado i tym razem okazało się wyprzedzać swoje czasy, tak samo bowiem jak w przypadku mody na sprzęt mobilny nadeszła też moda na opakowania ekologiczne, a wraz z nią proste tekturowe pudełka łatwe do ewentualnej utylizacji i pozwalające pomniejszać koszty, w tym także zużycie energii na ich wytworzenie, stały się bardzo trendy. No i kto by pomyślał…