Recenzja: Crosszone CZ-1

   Opis techniczny słuchawek to zwykle banał. Przetwornik, pałąk, pokrywa muszli, kabel, opakowanie – chwalisz to albo ganisz i można przechodzić do brzmienia. Tym razem jednak tak prosto nie będzie; z Crosszone CZ-1 sprawa nie jest tak łatwa. Poza tym zapomniałem wspomnieć, że zwykle poprzedza to jeszcze wstęp ogólny, odniesiony do tego, że słuchawki bardzo teraz są popularne, że odcinają słuchającego od ludzkiego mrowiska, że można w nich obecnie wszędzie się pokazywać i że postępu technologicznego od dawna w nich nie ma. Czasami – znacznie rzadziej – dołącza do tego passus o naturalnych ograniczeniach: że każdy kanał gra osobno w jednym uchu i membrana zlokalizowana jest tuż koło błony bębenkowej, a w efekcie scena powstaje upośledzona, choć przynajmniej oklaski rozbrzmiewają wokół słuchacza, tak jakby faktycznie siedział na widowni, a nie jak u kolumn idiotycznie za wykonawcami.

Dlaczego z Crosszone będzie trudniej? Ponieważ są pokombinowane. Można rzec – postępowe – zaprzeczające temu brakowi postępu. I to jak! Jeszcze nie mieliśmy do czynienia z tak wymyślnymi, może tylko oBravo były pod tym względem podobne.

Na tej kanwie kilka odniesień. Dawno nie było mowy o którymś z modeli Ultrasona, ale niektórzy może pomną, że firma opatentowała i z powodzeniem wdraża coraz bardziej rozwijaną technologię S-Logic, mającą ograniczenia słuchawek w jakiejś przynajmniej mierze znosić. Czyni to za pośrednictwem specjalnych maskownic nad przetwornikiem, w których rozlokowano na podstawie zaawansowanych akustycznych wyliczeń różnej wielkości otwory, w zaplanowany sposób przepuszczające falę dźwiękową, tak by rozproszeniowo kierowana była na małżowinę uszną i do kanału słuchowego – a wszystko po to, aby styl stał się podobny do otwartej prezentacji głośnikowej. Ultrasone odnosi dzięki tej technice sukcesy i nieraz ich słuchawki chwaliłem, ale to nie jedyny rodzaj broni wytoczonej przeciw słuchawkowym ograniczeniom. Najpotężniejszą skonstruowało dawno temu AKG, jako nie przylegające do uszu (plus regulacja kąta ustawienia) głośniki nagłowne K1000, doposażone specjalnym zewnętrznym procesorem akustycznym. To jednak nie były normalne słuchawki, a w odniesieniu do normalnych, przylegających, stosowano także dość prostą ale skuteczną technikę kątowego ustawiania przetwornika, by dźwięk bardziej od przodu napływał (po raz pierwszy w Sony MDR-R10), sporządzano słuchawki o dwóch przetwornikach (na co wraca moda), a przede wszystkim oferowane były wzmacniacze z funkcją mieszania kanałów i opóźniania, między innymi przez SPL, Grace Design i Meier Audio. Jeszcze bardziej rozbudowane efekty napotykamy w komputerowych kartach dźwiękowych, oferujących niejednokrotnie zaawansowane przetwarzanie DSP, łącznie z symulacją na słuchawkach głośnikowego zestawu  7+1. Różne to wszystko dawało efekty, czasami całkiem niezłe, a teraz do walki na tym polu dołącza japońskie Crosszone ze swoimi CZ-1.

Zacząłem odniesienia od Ultrasona, ponieważ jego technologia S-Logic ma w tych Crosszone swój odpowiednik. Znajduje także w nich oddźwięk technika dwóch, a nawet trzech w ich wypadku przetworników, jak również szkoła mieszania kanałów. A zatem wszystko poza cyfrowym przetwarzaniem DSP, o które zadbać ewentualnie musi wzmacniacz lub karta dźwiękowa.

– A nie mówiłem, że łatwo nie będzie? Sami widzicie, że nie jest.

Nim się zagłębimy w gąszcz technicznych uwikłań, coś tradycyjnie o producencie. Niewiele o nim wiadomo, a właściwie nic ponad to, że jest z Japonii i pochodzi z niewielkiego miasta Okaya w prefekturze Nagano w samym centrum kraju. Miasto nie jest duże, ale stanowi ośrodek przemysłu precyzyjnego, tak więc na miejsce produkcji słuchawek nadaje się jak najbardziej. Czy poza Crosszone CZ-1 ich macierzysta firma cokolwiek wyprodukowała, tego nie wiem; wiem natomiast, że słuchawki pojawiły się po raz pierwszy wiosną zeszłego roku na wystawie Tokyo Spring Fujiya Avic Headphone Festival, a w lipcu ukazała pierwsza recenzja w prestiżowym japońskim Stereo Sound. I to by było na tyle, jeśli nie liczyć faktu, że są już te Crosszone w dystrybucji krakowskiego Nautilusa, którego o ich istnieniu wraz z listem uwierzytelniającym poinformowało znacznie bardziej znane i też japońskie Acoustic Revive. Poza tym na YouTube można znaleźć obszerny wywiad z twórcami, tyle że trzeba znać japoński. Znajomy zna, ale że wywodzi się ze słuchawkowej konkurencji, to już go nie nękałem i jakoś bez tego wywiadu się obejdziemy. A teraz do rzeczy.