Recenzja: Beyerdynamic DT 1350

   Właściwie powinienem napisać recenzję czegoś innego, żeby raz po raz słuchawkami czytelników nie raczyć, a dopiero co przecież recenzja Grado GS-1000i się ukazała, ale z uwagi na panujące upały nie mam ochoty używać czegokolwiek do czego słuchania konieczne są lampy, a przenośne słuchawki Beyerdynamica akurat dobrze do tej kategorii pasują, bo mój lampowy słuchawkowy wzmacniacz Twin-Head nie jest dla nich najbardziej akuratnym partnerem, jako żywo przenośnym nie będąc. Z nim wprawdzie także się przez chwilkę posłucha, ale tak tylko dla porządku i sprawdzenia, natomiast ogólnie DT1350 są przeznaczone na ulicę, albo ewentualnie do partnerstwa z komputerem, przy którym młody człowiek używający słuchawek przenośnych zasiada często. Nikt wprawdzie nie broni ludziom bardziej wiekowo zaawansowanym używać słuchawek przenośnych, ale jakoś osób starszych ze słuchawkami na uszach w ruchu ulicznym nie spotykam. To się zapewne z czasem zmieni, gdy dorosną do wieku dojrzalszego ci, którzy teraz są młodzi i takich słuchawek na co dzień używają, podobnie jak kiedyś dorastali słuchający rocka, wcześniej wśród ludzi starszych kompletnie nieobecnego. Ale na to przyjdzie jeszcze poczekać.

Dostałem te DT1350 w trochę nietypowych okolicznościach, od osoby prywatnej, z prośbą o ocenę, ocenę niejako kontekstową, ponieważ podobno w Polsce bardzo te przenośne Beyery krytykują, natomiast w USA wyjątkowo chwalą, i jest z tego klasyczna opiniotwórcza dychotomia, zdarzająca się wcale nie tak rzadko w odniesieniu do całych środowisk, a niemal nagminnie w odniesieniu do pojedynczych osób. Przyznać muszę, że ani tych pochwalnych amerykańskich ocen nie znam, ani także tych krytycznych polskich, toteż nie bacząc na cudze opinie zająć mogę własne, całkiem niezależne stanowisko, niczym poza przez siebie dokonanymi odsłuchami się nie sugerując.

Budowa

Etui równie przenośne jak i same słuchawki

   Słuchawki, mimo iż zaliczyłem je do przenośnych i w sensie potocznym niewątpliwie takimi są, przez samego producenta nie zostały zaszeregowane do popularnej kategorii „street”, tylko jako profesjonalne i studyjne, takie dla inżynierów nagrań, radiowców, muzyków i didżejów. Stosownie do tego konstrukcję mają technicznie zaawansowaną, a cenę już taką bardziej konkretną, trochę na ponad tysiąc złotych u nas, a ogólnoświatowo na trzysta dolarów skalkulowaną. Żadna pokaźna kwota to nie jest, ale na tyle niemała, że możemy już za nią czegoś dużo solidniejszego i ciekawszego dźwiękowo niż pojękujący kawałek plastiku się domagać. W mierze surowcowej i ergonomicznej rozczarowania na pewno nie będzie. Słuchawki otrzymujemy w niewielkim, praktycznym etui przenośnym, w którego wnętrzu skrywa się kawał porządnej technicznej roboty. Konstrukcja jest misterna, nauszna, bardzo przy tym solidna. Dominują skóra i metal. Pałąk nagłowny to dwa osobne paski wyprofilowanego na krawędziach metalu opatrzonego skórzaną obejmą, mającą od spodu mięciutką gąbkę, które to paski sprytnie możemy rozsuwać bądź zsuwać celem lepszego dopasowania. Zbiegają się po obu stronach do obrotowych zacisków, jednocześnie stanowiących punkty mocowania i regulacji wysokości zawieszenia, kalibrowanego krokami po metalowych drabinkach, także do tych zacisków doprowadzonych. Każda z tych drabinek obrotowo z kolei zespolona jest u podstawy z uchwytem mocowania samej muszli, a muszle te są z twardego tworzywa ozdobionego przykrywającymi je niemal całkiem od wierzchu okrągłymi, metalowymi szyldami i same też są okrągłe. Kolorystyka towarzyszy temu czarna i srebrna, moim zdaniem bardzo ładnie dobrana i ogólnie sprawiająca korzystne wraz z samą konstrukcją wrażenie lekkości i zarazem solidności.

A o to i one: Beyerdynamic DT 1350

Cienki, półtorametrowy kabel doprowadzono profesjonalnym zwyczajem do muszli lewej, a pady są skórzane, delikatne i bardzo w dotyku przyjemne, możliwe do dokupienia także w nieco większym rozmiarze, by było jeszcze wygodniej. Siedzą bowiem te DT1350 na głowie całkiem wygodnie, dotyk mają miły, a wagę lekką. Do użytku stacjonarnego kabel jest wprawdzie nieco krótkawy, ale możliwy do przyjęcia i taki usiłujący łączyć krótkość spacerową z długością stacjonarną. Profesjonaliści, i oczywiście nie tylko oni, mogą też sobie zamówić skręcany, mający aż trzy metry długości. Taki czy taki kończy się zawsze małym jackiem, a w komplecie jest złocona, nakręcana przejściówka na duży.

Mimo konstrukcji nausznej słuchawki bardzo solidnie odcinają użytkownika od hałasów otoczenia, sporo lepiej niż przeciętne słuchawki zamknięte. Serce tego wszystkiego nie jest dla oka widoczne, a są nimi przetworniki klasy Tesla. Z niemałym zaskoczeniem tego się dowiedziałem, bo zdawało mi się, że Tesle duże być muszą, a tu nie, małymi Beyerdynamic też dysponuje. Te Tesle także w małym wydaniu potrafią nieźle namieszać, produkując w razie potrzeby dźwięk o ciśnieniu akustycznym aż 129 dB. O dźwięku tym sam Beyerdynamic powiada, że ma wyjątkowo niskie zniekształcenia, jest perfekcyjnie zbalansowany i analityczny nawet na wysokich poziomach głośności. Słowem, dla profesjonalistów. A ponieważ profesjonaliści zwykli swoich słuchawek używać na co dzień, specjalnie z myślą o nich pady i otuliny pałąków można łatwo wymieniać, a dzięki obrotowym muszlom odkładać słuchawki na płask, by ich niechcący nie uszkodzić, jak również słuchać na jedno ucho, drugą muszlę odgiąwszy do góry, co profesjonalisto się czasem przydaje. Odporności na uszkodzenia służy także całościowo metalowa konstrukcja, wysoce odporna na przypadkowe uszkodzenia i upadki nawet ze sporej wysokości.

Niemieckie, wielofunkcyjne maleństwa

Od strony technicznej należy wypunktować nie tylko bardzo wysokie ciśnienie dostępnego dźwięku, ale także zamkniętą jak to u profesjonałów konstrukcję, 80 ohmową impedancję i pasmo obejmujące zakres 5 Hz- 30 kHz, a więc duży, szczególnie od dołu.

W sumie rzecz zwana Beyerdynamic DT1350 jest na wysokim poziomie zarówno od strony użytkowej, materiałowej jak i technicznej. Pora rozważyć, co z tego w sensie brzmieniowym wynika.

Brzmienie

Wyjątkowy wygląd…

   Profesjonalne słuchawki mają swoje wymogi. Tak jak napisał producent, powinny być przede wszystkim rozdzielcze i zbalansowane. Pasmo nie powinno być podbite na skrajach czy uwydatnione pośrodku, tylko równe i całościowo czytelne. Nie musi być miło, nic nie powinno być złagodzone, natomiast całość powinna być jak równina w jasnym świetle południa – równa i doskonale widoczna.

Wiele słuchawek przypisuje sobie profesjonalne walory, toteż wydawać by się mogło, że w takim razie wszystkie one grać będą bardzo podobnie, podczas gdy wcale tak nie jest. Już tylko u samego Beyerdynamica mamy kilkanaście pozycji profesjonalnych do wyboru, z DT150, DT880 PRO i DT990 PRO na czele, i wszystkie one grają odmiennie a nie jednakowo. Już zatem w ramach jednej tylko firmy pojawia się spory rozrzut, w związku z czym całe to profesjonalne zadęcie nie okazuje się takie znowu profesjonalne. W dodatku prawdziwi profesjonaliści, gdy chodzi o rzeczywistą naturalność brzmieniową, jak pisałem w recenzji Grado GS-1000, zwykli wskazywać na Grado HP-1000 albo AKG K1000, podczas gdy praktyka nagraniowa to najczęściej jakieś niedrogie słuchawki zamknięte, takie by studio nie ponosiło zbyt wysokich kosztów. Wszystko to ma zatem dwa oblicza, które winniśmy uwzględnić. Pierwsze to fakt, że deklarowana tutaj profesjonalność jest nieco mniej poważna niż jej nazwa. Drugie, że mimo to ma jednak swoje wymogi, toteż winniśmy oczekiwać brzmienia nieco innego niż to od słuchawek audiofilskich. Weźmy zatem po trosze analogiczne słuchawki adiofilskie i uczyńmy sobie porównanie. Analogiczne, bo także nauszne i też na ulicę, a nieanalogiczne, bo o konstrukcji otwartej, zdecydowanie tańsze i właśnie audiofilskie a nie pro. Weźmy konkretnie Grado SR-60. Stanowiły będą punkt odniesienia i probierz ewentualnych różnic na kanwie tej profesjonalności.

…i wyjątkowy komfort.

Kiedy zakładamy DT1350 i zaczynamy słuchać, coś nas uderza, co czyni słuchanie to niewygodnym, mimo iż same słuchawki są dość wygodne. Zaczynamy przeto się wiercić, najpierw w duchu, a potem majstrując przy muszlach. Dociskamy je, odsuwamy i wędrujemy z nimi po uszach. Wówczas to okazuje się, dlaczego było niewygodnie. Słuchawki DT1350 mają bowiem pewną szczególną i zaskakującą właściwość, są mianowicie niebywale wrażliwe na pozycjonowanie względem otworu słuchowego. W przypadku słuchawek wokółusznych tego rodzaju przypadłość nie jest możliwa, bo ucho stanowi naturalny punkt osadzenia. Można wprawdzie nieco wskórać gdy muszle są na tyle duże, że da się ich pozycję względem ucha nieco zmieniać, ale znacznie więcej można tu uzyskać zmianą odległości przetwornika od ucha poprzez podepchnięcie czegoś pod pady, tak by ucho zmieściło się całe pod nimi, a w efekcie przetwornik do niego się przybliżył. Potrafi to dawać bardzo znaczne efekty, czego najsilniej doświadczyłem z posiadanymi kiedyś Ultrasonami Edition9. (Znakomite słuchawki.) W odniesieniu do słuchawek nausznych tego rodzaju naturalna fiksacja pozycji nad uchem jednak nie występuje, toteż w dość znacznym zakresie możemy je translokować na powierzchni ucha. Przeważnie nie ma to dużego znaczenia i centymetr w tę czy tamtą nie robi większej różnicy, ale w odniesieniu do DT1350 jest to sprawa kluczowa. Już pozycja minimalnie tylko przesunięta ku tyłowi powoduje bowiem gwałtowny przyrost pogłosu i w efekcie diametralną zmianę dźwięku. To właśnie pogłosowe, nienaturalne brzmienie jest tym, co wywołuje w pierwszych chwilach słuchania brzmieniową niewygodę i poczucie dziwności wymieszanej z obcością. Tylko kiedy uważnie i dokładnie ulokować muszle centralnie nad otworami słuchowymi, brzmienie będzie naturalne, co bardzo łatwo można sprawdzić słuchając w Internecie jakiejś wypowiedzi bądź komentarza. Kawałeczek w tył i od razu jest pogłos. Nie zetknąłem się dotąd z czymś takim, z podobnego rodzaju uwydatnieniem pogłosowości na dystansie zaledwie paru milimetrów. Bardzo to o wszystkim decyduje i na wszystko wpływa, toteż bardzo na to trzeba uważać. Nie jest oczywiście tak, że kiedy założymy słuchawki nieuważnie i w efekcie z pogłosem, nie da się słuchać. Rzecz jasna da się, ale będzie to prezentacja niewątpliwie bardzo udziwniona. A kiedy założyć uważnie? Hmm…No, niestety, także normalnie nie będzie.

Profesjonalny, słuchawkowy akrobata.

Potraktuję rzecz zbiorczo i tylko wymienię systemy na których słuchałem, odnosząc się do nich jedynie skrótowo i syntetycznie. Słuchałem Na Bursonie Conductorze pracującym jako DAC i jednocześni słuchawkowy wzmacniacz na bazie kabla USB i programu JPlay. Na Sonic Pearl z DAC FiiO E17 po kablach USB i RCA z wykorzystaniem normalnej konsoli systemowej Windows 7, 64 bit. Na wzmacniaczu słuchawkowym Heed Canalot, czerpiącym sygnał z Cairna, na smartfonie Samsunga i wreszcie na ASL Twin-Head spiętym z Accuphase DP-510. We wszystkich tych przypadkach, nawet przy starannym ustawieniu słuchawek nad otworem słuchowym, brzmienie było nienaturalnie pogłosowe i to w bardzo wydatnym stopniu. Znana z pogłosowości Audio-Technica ATH-W5000 w porównaniu była śpiewna i prawie wcale nie pogłosowa, a Grado SR-60 to już sama tylko melodia bez żadnego echa była. Rzecz dziwna, stosunkowo najmniej pogłosowe okazały się  DT1350 w zestawieniu z Heedem, który sam jest pogłosowy, a na następnych miejscach lokowały się ex aequo Burson i Sonic Pearl. Natomiast Twin-Head, ta nadzwyczaj na co dzień muzykalna lampa, podarowała DT1350 takie kwantum pogłosu i analityczności, że aż zbaraniałem. Lecz niezależnie od tego czy mniej, czy bardziej, za każdym razem i we wszystkich systemach wokale brzmiały na DT1350 jak ze studni i porównawczo te z Grado były naturalne, bezpośrednie i płynne. Bez żadnej pogłosowej aury, dudnienia, czy echa. Krótko mówiąc, jak z życia wzięte, a nie jak przepuszczone przez akustyczny procesor, mający przetworzyć dźwięk na postać pogłosowego udziwnienia. I o ile wypowiedzi czerpane z internetowych serwisów wypadały jeszcze w miarę naturalnie, to wszelkie produkcje muzyczne, mające z natury rzeczy podawać przekaz wzbogacony, wydobywały się z DT1350 w postaci nienaturalnej, tak jakby rolą tych słuchawek nie było odtwarzanie tylko przetwarzanie. Bez wątpienia przekaz bardziej fascynujący i urokliwy, poparty szerszym pasmem i bogatszą akustyką zaaranżowaną przez inżyniera dźwięku, bardziej im szkodził niż pomagał. Przynajmniej w mierze naturalności

Brzmienie cd.

Tyle mocy nie będzie nam potrzebne…

   Powody takiego stanu rzeczy mogą być dwa. Albo są to słuchawki przeznaczone do słabego sprzętu przenośnego, mające za zadanie wzbogacać akustycznie ubogi pierwotny sygnał, czyniąc go bardziej – że użyję modnego słownictwa – odjazdowym i cool. Albo są to prawdziwe słuchawki profesjonalne, a ściślej mówiąc, monitory estradowe, posiadające brzmienie naprawdę bardzo inne niż słuchawki domowego użytku. Tego rodzaju monitory mają przede wszystkim za zadanie sprawić, by w ogólnym zgiełku muzycznej sceny, na przykład na rockowym koncercie, wokalista sam siebie słyszał. Jest to brzmienie zupełnie inne niż audiofilskich słuchawek używanych dla przyjemności, oznaczane na przykład przez firmę Westone literą „X”. Gdyby faktycznie tak było, chociaż Beyerdynamic całkiem otwarcie tego nie mówi, choć skądinąd zalicza słuchawki do segmentu pro, no więc gdyby faktycznie tak było, wówczas stosowanie DT1350 w zakresie nieprofesjonalnym mogłoby się odbywać wyłącznie na zasadzie przypadkowej synergii z pewnymi urządzeniami nieprofesjonalnymi. Tego rodzaju synergie chyba faktycznie się pojawiają, skoro w Sieci można się natknąć na skierowane pod adresem DT1350 pochwały zwykłych użytkowników, jednak sam na synergię tego rodzaju, taką o której mógłbym uczciwie napisać, że była zadowalająca, toteż dało się tego normalnie słuchać, nie natrafiłem. Jedynym wyjątkiem był smartfon. Wyjątkiem specyficznym, ponieważ też nie było to naturalne brzmienie, lecz niewątpliwie budzące uznanie. Equelizerowo podbite na skrajach, wzbogacone o budowaną na bazie pogłosu głębię sceny i całościowo spektakularne – takie z życiem i trójwymiarowością. Jednocześnie na podstawie tego brzmienia można natychmiast stwierdzić, że DT1350 nie są monitorami estradowymi, mającymi z reguły brzmienie suche i z podniesioną tonacją, czyli takie pozwalające się przebić przez tumult i dobrze kontrolować własny głos.

Jednak hi-endowym dźwiękiem nie wzgardzimy

W związku z tym wszystkim, mając już wyrobione zdanie, sięgnąłem po te cudze opinie i wysłuchałem tego co o słuchawkach DT1350 w swej filmowej recenzji mówi na serwisie Inner Fidelity jego gospodarz Tyll Hertsens. Tyll to miły gość i fachowiec, specjalista od budowy słuchawkowych wzmacniaczy. Trochę z nim kiedyś na Head-Fi rozmawiałem, ale tego co tam w tej swojej recenzji wygaduje nie da się spokojnie wysłuchać. Określając słuchawki w sensie audiofilskim jako „amazing” i stwierdzając, że są najlepszymi nausznymi jakie w życiu słyszał, sprawił mi wielką przykrość. To są nonsensy, które z angielska należałoby określić jako „rubbish”. Nie wolno opowiadać takich rzeczy, bo można komuś wyrządzić krzywdę. Już kosztujące prawie dziesięć razy mniej Koss Porta Pro bardziej się do zwykłej muzyki od tych DT1350 nadają. Taki udziwniony pogłosowością przekaz można oczywiście postrzegać jako atrakcyjny. Gdyby tak nie było, komputerowe karty dźwiękowe nie oferowałyby tego rodzaju udziwnień. Jednak w sensie normalnej muzyki, usiłującej nawiązywać do tego jaką słyszymy ją podczas żywych wykonań, jest to brzmienie karykaturalne i nic więcej. Jego ekscentryczna pogłosowość ubarwia wprawdzie brzmienia słabej jakości odtwarzaczy przenośnych, czego w przypadku smartfona sam doświadczyłem, ale wyższej jakości aparatura odtrąca je dość zdecydowanie. Jedynie ze wzmacniaczem Heed grało to w miarę (jak na mój gust, rzecz jasna) przyjemnie, prawdopodobnie na zasadzie znoszących się po części nawzajem pogłosów.

W maluchach też go znajdziemy

Przy wszystkich tych nienormalnościach i udziwnieniach to wszystko co obiecywał producent okazuje się być z grubsza spełnione. Rozdzielczość faktycznie pozostawała zachowana nawet przy bardzo dużych poziomach głośności; nic się nie zlewało ani nie gubiło. Balans tonalny spisywał się wprawdzie już nieco gorzej, bo sama tonacja była lekko przyciemniona, jednakże pasmo miało dość wyrównaną postać, bez żadnych znaczących podbić, także bez podbicia basu, który Tyll nie wiem czemu uznał za wyjątkowo obfity, choć z jednym jedynym smartfonem podbity niewątpliwie był. Co do zniekształceń, to trudno orzec co się ma tu na myśli. Jeżeli brzmienie jak z życia, to tak na pewno nie jest, a jeśli brak ingerencji w naturalny przebieg odpowiedzi impulsowej, celem uczynienia brzmienia bardziej równo na wykresie przebiegającym, to na to odpowiedź mogą dać jedynie pomiary. Patrząc na nie widać, że o ile na dole i pośrodku pasma jest pod tym względem bardzo dobrze, to w górnym zakresie widać dość spore wahnięcia,  toteż można znaleźć przykłady bardziej płaskich na tym obszarze charakterystyk. W tym rejonie nawet Grado SR-60 mają bardziej spłaszczony przebieg. W praktyce słuchania dla przyjemności nie ma to jednak żadnego znaczenia komu bardziej płasko się jedzie, bo co komu po wykresach, kiedy praktyka daje kompletnie inny obraz niż mikrofon, elektroniczny analizator Tektronix’a i komora bezechowa.

Podsumowując

   Słuchawki Beyerdynamic DT 1350 do normalnego audiofilskiego użytku raczej się nie nadają. Za sprawą wynaturzonej pogłosowości generują obraz muzyczny dalece odbiegający od naturalnego, zwłaszcza w najdokładniej przez mózg analizowanym zakresie ludzkiego głosu. Wokaliza jak z rury stanowi tutaj normę i nieodłączną składową brzmienia, nawet kiedy ustawimy słuchawki bardzo dokładnie nad uchem. Sprawia to, że wokaliza ta zostaje uwydatniona, dodatkowo podkreślając swoją obecność i swoją dziwnością uwrażliwiając słuchacza na jej odbiór, co może być korzystne kiedy słucha się w ulicznym hałasie bądź słabej jakości materiału nagraniowego, albo na przykład z telefonu. Jednak w przypadku nagrań wysokiej jakości, odtwarzanych przez wysokiej jakości aparaturę, daje to karykaturalny obraz, dodatkowo uwydatniając to co i tak jest wydatne. Ten niewidoczny na zwykłym wykresie, ale na pewno możliwy do wychwycenia odpowiednim pomiarem całościowy rezonans sprawia, że brzmienie staje się nienaturalne, co w moim przypadku postrzegane było jako nieprzyjemne i nie nadające się do normalnego użytkowania w sensie słuchania muzyki. Można z użyciem DT 1350 spokojnie grać na komputerze, można słuchać internetowych komentarzy i reportaży, dobrze to się zapewne sprawdza w ulicznym szumie i na pewno świetnie ze smartfonem, ale do prawdziwej muzyki ma się to bokiem, toteż w tym wypadku lepiej te słuchawki na bok odłożyć.

Dane techniczne:

• Słuchawki nauszne, przewodowe, o budowie zamkniętej.
• Kategoria profesjonalna – estradowo nagraniowa.
• Możliwa praca na jedno ucho dzięki obrotowemu zawieszeniu muszli.
• Przetworniki klasy Tesla.
• Impedancja 80 Ω
• Pasmo przenoszenia: 5 Hz – 30 kHz.
• Maksymalne ciśnienie dźwięku 129 dB.
• Kabel długości 1,5 m, zakończony małym jackiem z dołączaną przejściówką na duży.
• Waga: 231 g.
• Dołączone etui przenośne.
• Cena: 1049 zł