Recenzja: Raidho D-2

Odsłuch: Z torem tranzystorowym

Ale to nie koniec naszej pięknej podróży, bo teraz pałeczkę przejmują misterne konstrukcje Jeffa Rowlanda.

   Na drugim etapie do akcji wkroczyły tranzystory, a ściślej tranzystorowy przedwzmacniacz Corus oraz impulsowe monobloki Model 725, będące szczytowymi pozycjami z oferty Jeffa Rowlanda. Przy impedancji 4 Ohm osiągają moc sześciuset Watów, a przy 8 Ohm  trzystu, co w przypadku naszego testu oznaczało pozycję pośrednią, jako że impedancja nominalna głośników Raidho D-2 wynosi 5,8 Ohma. Na pewno było to w takim razie dalece ponad zalecane przez producenta 50 Watów, a także wystarczająca ilość zdaniem dystrybutora, stojącego na stanowisku „im więcej, tym lepiej”; zwłaszcza że to on był tego wzmocnienia dostawcą. Zaznaczyć trzeba, że urządzenia Jeffa Rowlanda często na pokazach są z głośnikami Raidho wystawiane, tak więc należało oczekiwać synergii, tym bardziej, że na warszawskim Audio Show, gdzie pierwszy raz głośniki Raidho słyszałem i gdzie tak mnie zauroczyły, także grały z Jeffem Rowlandem, i to nawet tym właśnie. Kabel głośnikowy zostawiłem ten sam, natomiast przedwzmacniacz ze źródłem spiąłem symetrycznym interkonektem Royal Princess ze szczytu oferty Siltecha, a z końcówkami też symetrycznym Acoustic Zen Silver Reference, tak więc było po audiofilsku i bardzo dostojnie. Odpaliłem, odczekałem, zagrało, zasiadłem.

Brzmienia szczegółowo opisanego poprzednio nie będę ponownie charakteryzował, zwłaszcza że było w poszczególnych aspektach niemal identyczne lub bardzo pokrewne lampowemu. Znów pojawiły się silne podmuchy i w efekcie dynamiczne a nie statyczne ukazanie muzycznego obrazu; i znów przepastna scena, z jednej strony ginąca w otchłaniach nieskończoności, z drugiej wychodząca na słuchacza wielkim freskiem migotliwego piękna. Żywa muzyka zawarta w żywej przestrzeni wypełniła pokój, przebijając ściany i tworząc w zupełnym oderwaniu od głośników wspaniały spektakl, przy czym te ostatnie ściągały na siebie uwagę jedynie eleganckim wyglądem a nie brzmieniem; jakby całkowicie niezależnym od nich, zupełnie bez związku z nimi na pozór powstającym.

Zaznaczyło się jednak kilka różnic i to na nich skupimy uwagę. Przede wszystkim uderzała inna prezentacja sopranów. Nie były w sposób otwarty strzeliste, uchodzące w bezkres i całkowicie nieskończone, tylko łukowato zwieńczone, pełniejsze – skończenie a nie nieskończenie piękne. Osobiście wolę podejście otwarte, jakie pokazała lampa, chętniej akceptując niespokojną ucieczkę w nieskończoność a nie uspokajające domknięcie. Można wszakże woleć to właśnie, a przypomnę, że starożytni Grecy – ojcowie naszej cywilizacji i dawcy naszych kanonów piękna – uważali za piękne jedynie rzeczy skończone, kojarząc nieskończoność z niemożliwym do pogodzenia z pięknem chaosem. Różne można mieć zatem podejścia do piękna, a oba zastosowane systemy wespół z głośnikami Raidho ukazały dwa oblicza sopranowego wykańczania – otwarte i nieskończone, czyli bezkresne, lub domknięte i zwieńczające. To pierwsze niewątpliwie bardziej przeszywające, niespokojne i niesione wiatrem; drugie uspokajające, wypełnione, bardziej kojące. Różnica doskonale uwidaczniała się na znakomicie nagranej płycie z muzyką organową, podesłanej mi przez wydawnictwo Warner Classic.

I choć było to odmienne brzmienie, to jego maestria była wciąż zniewalająca.

Piszczałki górnych rejestrów w torze lampowym były smuklejsze i strzelające srebrzyście w dal nieskończoną, a w tranzystorowym złociste, z łukowatym zwieńczeniem, cieplejsze i pełniejsze. Te i te piękne, a każde odmiennie. Jedne przeszywająco, budząc gotycki niepokój, drugie oferujące spokojną, złocistą obfitość renesansowej formy. Zatopiłem się w tych złoto brzmiących organach, podziwiając zarówno kunszt wirtuozowski Wernera Jacoba, jak i znakomitość instrumentu jakim są organy kościoła św. Sebalda w Norymberdze, nieporównanie szlachetniej brzmiące od zwykle spotykanych; a na tej kanwie naszła mnie refleksja, że w wykonaniu systemu lampowego słuchając sławnej Fugi d-mol Bacha stoi się pośród smutku i powagi niczym skazaniec oczekujący na czyściec lub piekło, a więc niczym ktoś odczuwający przemożnie całą grozę istnienia, a w wykonaniu tranzystorów Rowlanda niczym wstępujący do raju boski oblubieniec, przepełniony radosnym spełnieniem. To i to brzmiało perfekcyjnie i wzniośle, jakże jednak różne przywołujące emocje. Ktoś mógłby przy tym pomyśleć, że się pomyliłem, bo przecież to lampa powinna grać cieplej; ale nie, nie pomyliłem się – tak właśnie było.

Kolejna różnica dotyczyła basu, ale była zwyklejsza, nie wymagająca specjalnego komentarza. Basu z tranzystorem, a więc i większą mocą, było nieco więcej. Bardziej się zaznaczał i momentami zaczynał dominować, co można odebrać zarówno pozytywnie jak pejoratywnie. Moim zdaniem w systemie lampowym pracował poprawniej, lepiej wpasowując się w całość, ale jak ktoś lubi mocny bas, to oczywiście wydanie tranzystorowe było bardziej atrakcyjne.

Zawadźmy jeszcze o środek pasma, bo tu także się nieco zmieniło, a to ponownie za sprawą sopranów. Analogicznie jak górne rejestry ludzkie głosy, w których te górne zakresy także się przejawiają, stały się z tranzystorem pełniejsze, cięższe i bardziej złociste. Trochę upiększone, a trochę mniej z kolei realistyczne, co zapewne byłoby do wyrównania poprzez zmianę okablowania, ale zostawiłem jak było, bo taka alternatywa i przewrotnie cieplejsze granie z tranzystorowym torem sprawiało mi poznawczą satysfakcję.

Raidho D2 to pełne urzeczywistnienie audiofilskich marzeń. Szkoda, że tylko dla tak nielicznych.

Ostatnia różnica mocniej się zaznaczająca także po części wiązała się z innym ujęciem zakresu sopranowego, ale nie tylko z nim. Określiłbym ją jako dźwięk w systemie tranzystorowym nie tylko pełniejszy i cięższy, ale także bardziej jednoznaczny. Wszystkie harmonie zostały tu ustawione w szereg i całość szła porządnie niczym kolumna wojska, podczas gdy granie z lampą bardziej przypominało widok dzieci na przerwie, gdzie wszyscy pędzą w różnych kierunkach i bierze się z tego spontaniczny bałagan. Mówiąc inaczej, w tranzystorowym wydaniu wszystko było bardziej uporządkowane i mniej na siebie nakładające, a w lampowym bardziej złożone i nałożone. Znów to powodowało inne odczucia – z tranzystorem uspokojone i dające sycącą pełnię kalorycznego muzycznego pokarmu, a z lampą musujący koktajl o bardziej niepospolitym smaku, niczym wytrawny szampan.

Wszystko to są oczywiście opisy mocno przerysowane; podkreślające różnice celem ich uwypuklenia, bo dobierając okablowanie i żonglując źródłami być może nawet dałoby się te brzmieniowe układy odwrócić, choć nie jest tajemnicą, że tory lampowe oferują zwykle bogatszą harmonikę, co tu niewątpliwie znalazło wyraz.