Recenzja: Matrix Audio X-Sabre PRO MQA

Co z tego wynika dla brzmienia

Podstawa też nie jest byle jaka.

– Oooo, proszę państwa – bardzo wiele! Wszakże pod jednym warunkiem – mamy zamiar pobierać sygnał przez złącze USB. Ono jest zwykle postrzegane jako gorsze, ewentualnie najwyżej równe innym cyfrowym, odnośnie których słychać głosy: „najlepsze S/PDIF”, „a nie – bo I2S”, „a nie – bo optyczne”… Różnie z tym bywa w zależności od urządzenia, konwerterów i używanych kabli; natomiast odnośnie recenzowanego MATRIX AUDIO X-SABRE PRO MQA stanowczo należy stwierdzić: „Najlepsze USB!”. I to nie tak troszeczkę, że trzeba się wsłuchiwać, tylko jak macie komputer z dopieszczonym transferem na gniazdo koaksjalne, bo to się dotąd najlepiej sprawdzało w komputerowym graniu na zewnętrzny przetwornik, to X-SABRE PRO MQA wam to przez swoje USB zamiecie na łopatkę i wyrzuci do kosza. Jeżeli chcecie po koaksjalnym, bo już ten transfer oprzyrządowany dobrym kablem i konwerterem, to używając tego przetwornika nie wskóracie więcej niż za pośrednictwem dwa razy tańszego RME ADI-2 DAC FS. Wraz z którym dostaniecie jeszcze świetnej jakości słuchawkowy wzmacniacz i na niebagatelny dodatek zaoszczędzicie na kablu zasilającym – czyli nie ma o czym rozmawiać w kategoriach opłacalności. Natomiast gdy chcecie po USB, a przede wszystkim gdy chcecie jakości jak najwyższej w wymiarze absolutnym, wówczas (pomimo że ten RME przez gniazdo USB też gra rewelacyjnie), od X-SABRE PRO MQA dostaniecie jakości więcej. (Czemu nie mielibyście chcieć? No, może i dobry kabel USB nie jest tani, ale tysiąc osiemset za Fidatę, to nie żaden majątek; porządne kable koaksjalne są dużo, dużo droższe.) Jeszcze więcej upragnionej jakości dostaniecie mając TIDAL-a i poprzez niego dostęp do plików MQA. W przypadku X-SABRE PRO MQA nie będzie w odniesieniu do nich (ujętych nawet w jego nazwie) takiej różnicy, jak przy odczycie za pośrednictwem identycznego prawie przetwornika wbudowanego w MATRIX ELEMENT X, lecz nie dlatego, że SABRE PRO czyta te MQA gorzej, tylko na odwrót – więcej potrafi wyciskać ze zwykłych plików PCM. Dlaczego tak się dzieje, na to nie umiem odpowiedzieć, ale chyba dlatego, że SABRE PRO to ogólnie bardziej dopieszczony materiałowo przetwornik.

A z tyłu wszystko co potrzebne.

Różnice między nim a przybudowanym do słuchawkowego wzmacniacza „bratem-prawie-bliźniakiem” nie są z gatunku zasadniczych, i nie są nawet spore, ale dające się rozpoznać. SABRE PRO jest, zgodnie z nazwą, bardziej profesjonalny, to znaczy bardziej precyzyjny i bardziej wyrównany. Nie ma słyszalnych wahnięć w paśmie akustycznym, żadna część się nie wyróżnia. Dobrze to, czy niedobrze – to już zależy od oczekiwań użytkownika; jedni się będą tym zachwycać, innym może trochę brakować rozdmuchiwania trzeciego wymiaru lekką addycją sopranową w odczycie ELEMENT X. Dylemat taki może być jednak zepchnięty na plan dalszy przez dwa walory SABRE PRO – wyjątkową przydaną mu dynamikę i wyjątkową precyzję. Odnośnie dynamiki i zjawiającej się zaraz przy niej bezpośredniości – to one stoją za tym, co sprawia, że złącza inne niż USB na tle pozostałych wysokiej klasy przetworników nie będą się wyróżniać, a USB się będzie. Na dodatek to wyróżnienie nie będzie tyczyło w takim stopniu samych plików MQA; już przez ELEMENT X odczytywane bardzo dobrze PCM, przez SABRE PRO odczytywane będą jeszcze lepiej. Energia, czystość, żywość, dynamika i naturalizm – wraz z tym całościowe poczucie obcowania z muzyką, którą jakbyś współtworzył. To zasadniczy walor tego przetwornika z użyciem złącza USB; inaczej mówiąc – przekracza się wraz z SABRE PRO bardzo ważną granicę, za którą muzyka jawi się jak żywa. No – nie aż taka, jak kiedy się faktycznie stoi pomiędzy grającymi muzykami, ale nasuwająca to skojarzenie w stopniu tak silnym, że aż się można zapomnieć. Gdy poprzez słuchawki Ultrasone Tribute 7 napędzane wzmacniaczem Ayona biorącym sygnał od SABRE PRO płynęły złowrogie wersy „Apokalipsy św. Jana”:

Woe to you, on earth and sea
For the Devil sends the beast with wrath
Because he knows the time is short
Let him who hath understanding
Reckon the number of the beast
For it is a human number
Its number is six hundred-and-sixty-six…

I pilot też je elegancki.

wypowiadający je z aktorską modulacją Bruce Dickinson jawił się jako uderzająco realny. Podobnie realni byli inni – a rzecz tyczyła na równi instrumentów, co ludzkich głosów; dźwięków samej muzyki, co towarzyszących; na równi dużych i małych składów. To było rzeczywiście profesjonalne granie, ale nie w sensie nudnej poprawności, zwanej często neutralnością. Chcący prawdziwie przeżywać muzykę na taką neutralność rzygają i sam się do nich zaliczam. Muzyka jest przecież przeciwieństwem neutralności; neutralna, to może być popołudniowa drzemka. (Dlatego w dzień nie sypiam, a w nocy też niewiele.) Przetwornik SABRE PRO jest profesjonalny w sensie realistycznym, a nie jakiejś wydumanej neutralności, której w prawdziwej muzyce w ogóle nie ma. (Chyba że jest to muzyka z założenia tworzona na komputerze jako dźwiękowa układanka płaskich emocjonalnie dźwięków.) W odróżnieniu od komputerowego erzacu jakość instrumentu muzycznego polega zaś właśnie na tym, że już pojedynczy dźwięk ma silny walor emocjonalny – sam jeden pobudza wyobraźnię.

Tak się złożyło, że recenzja tak grającego przetwornika powstała bezpośrednio po recenzji w tym samym typie kabla, jako że Acoustic Zen Absolute Cooper reprezentuje dokładnie tę samą szkołę brzmienia. Z tą różnicą, że tam twórca to od początku artykułował – z samego założenia miał to być kabel stricte realistyczny, przepuszczający przez siebie cały nagraniowy realizm. To samo można powiedzieć o SABRE PRO, a już szczególnie w przypadku złącza USB i plików MQA.

Na rzecz tego realizmu przetwornik oferuje pełną paletę zalet: od w pełni otwartych i trójwymiarowych sopranów, przez realistyczne ludzkie głosy, po zróżnicowany i mocny bas. Faktura tego ostatniego nic nie zostawiała do życzenie – zarówno odnośnie swoistości dźwięków, jak i ich dynamizmu. To samo w odniesieniu do całego pasma. Wchodzące za recytacją Bruce’a Dickinsona gitary przytłaczały akustyczną energią i zgodnie z duchem Iron Maiden była to eksplozja dźwięku. Od dzikich orgii heavy metalu, fenomenalnie  reprodukowanych przez najlepsze w tym gatunku Ultrasone Tribute 7, przeszedłem do sonat skrzypcowych Beethovena, które w wykonaniu Gidona Kremera i Marty Argerich przez te same Ultrasone brzmiały też zgodnie z duchem twórcy – dramatycznie, poetycko, rzewnie i gniewnie. Mieniły się nastroje, mieniły struny skrzypiec i fortepianu, a wszystko czyste, trójwymiarowe, głębokie i nasycone emocjami, nasycone energią.

Jasność świecenia regulowana.

Wróciły z wypożyczenia podstawki Synergistic Research Mig SX i postawiony na nich SABRE PRO dał z siebie stojąc na nich jeszcze więcej. Może nie dużo więcej, ale to było bardzo ważne, ponieważ muzyki zrobiło się właśnie więcej. Na ten sam utwór składało się więcej brzmienia, te bowiem zrobiły się bardziej wielowarstwowe i jednocześnie pomniejsze z nich, niemalże dotąd nieobecne, nabrały mocy, wyraźniej się zaznaczając. W efekcie muzyka się rozwinęła, trochę na podobieństwo rozwijającego się na przyspieszonym filmie kielicha kwiatu. Nie tak znaczny ten rozwój, ale do usłyszenia – wraz z usłyszeniem satysfakcji. Wielowarstwowa, energetyczna i realistyczna dawała to, co nazywamy high-endem. I to nie w wyświechtanym nadużywaniem znaczeniu, tylko pierwotnym, zasadniczym. Nic bym przeciwko temu nie miał, żeby to był mój przetwornik. Nie do końca on brzmi jak lampowy – nie ma dorzutu ciepła, dźwięk nie jest lepki, nie ma w nim dużo słodyczy. Większy nacisk idzie na moc i drajw, większy także na timing niż sustain. Ale muzykalności nie brak ani trochę i trzeba dobrze się wsłuchiwać, by wyłapać walory bardziej tranzystorowe niż lampowe. A na to wsłuchiwanie wcale nie masz weny, bo muzyka cię porywa, nie skłania do analizy. Na analizę szkoda czasu, bo w pół sekundy jesteś świadom, że gra to właśnie high-endowo, zaczem korzystasz z okazji, aby się tym nasycić, a nie zawracać sobie głowę jakimiś analizami.

Dorzućmy kilka uwag. Dźwięk raczej ciemny niż jasny i mocno nasycony. Świetnie łączący dociążenie z  trójwymiarowym obrazowaniem i wsparty naturalistycznie potężną, przytłaczającą dynamiką. W przypadku stania na Mig SX także z tym rozwarstwieniem i na dodatek natlenieniem. Brylujący przede wszystkim dwiema wartościami:

Przyjemnie się ogląda, jeszcze przyjemniej słucha.

– Bo tak, rzeczywiście – bardzo wyraźny, równy w paśmie i dokładny, jak również całkowicie transparentny i całkowicie otwarty, ale przede wszystkim energetyczny i złożony. Złożony nie poprzez analityczną szczegółowość, tylko wielobrzmieniowość i jej nakładanie. Czyniącą go równocześnie bardziej trójwymiarowym i bardziej ujawniającym wewnętrzną budowę. To rozwinięcie wewnętrzne jest zwłaszcza dobrze słyszalne w przypadku klawiszy fortepianu; im więcej brzmienia pod klawiszem, tym więcej tego rozwinięcia, o którym właśnie piszę. Wielobrzmieniowość, miąższość, złożona struktura harmoniczna – różnie to można tykać słowem, a sami wiecie, o czym mówię. Tym bardziej „miąższość” w naszym przypadku dobrym słowem, że dźwięk nie tylko natleniony, ale także wilgotny. Nie lepki i nie słodki, ale nasączony, rozfalowany, wielowarstwowy, wibrujący i żywy w sensie dosłownym. Do tego mocny jak dynamit. Gdybyś miał gitarę Gibsona, wzmacniacz Marshalla i umiał grać, sam byś sobie takie coś zrobił. Ale nie umiesz i nie masz.