Recenzja: Leben CS-300F

Podsumowanie

   Leben CS-300 zmienił się i nie zmienił. Wraz ze zmianą lamp nabrał ogłady i czaru. Jednocześnie w dalszym ciągu jak na wzmacniacz lampowy gra w znacznej mierze tranzystorowym stylem i pod tym względem pozostał sobą. Nadal bardzo jest szybki i dynamiczny, choć teraz dużo bardziej pogłębia i przeciąga brzmienia, co daje mu zdecydowaną przewagę nad co bardziej czerstwymi tranzystorami. Zarazem, jak pokazuje przykład słuchawek Audio-Technica ATH-W5000, jest teraz bardziej poprawny tonalnie i wszechstronny. Mogę się założyć, że nowa wersja świetnie będzie grała z Grado GS-1000 i innymi słuchawkami, z którymi poprzednia współpracowała nie najlepiej, a czasami wręcz źle. Tak więc jest to wciąż stary, dobry Leben CS-300, przez tak wielu wychwalany i bardzo ceniony, a równocześnie zmodernizowany i dzięki naniesionym poprawkom o wiele bardziej bogato grający i przydatny do liczniejszych zastosowań w sensie dobrej współpracy z szerszą gamą słuchawek i głośników. Można tylko trochę się dziwić, że ktoś tak doświadczony jak pan Taku Hyodo w ogóle zdecydował się wyposażać swoje Lebeny w lampy Sovteka, ale konstruktor padł w tym wypadku najprawdopodobniej ofiarą własnego sukcesu, nie doceniając jak wiele egzemplarzy CS-300 przyjdzie mu sprzedać i jak szybko wyczerpią się w związku z tym zapasy Mullardów. Czy wybór lamp obecnie zaproponowanych jest optymalny? Z tym można polemizować. Nie jestem wprawdzie konstruktorem i nie miałem żadnej możności eksperymentowania, wydaje mi się jednak, że warto byłoby spróbować powołać do życia analogiczny wzmacniacz w oparciu o lampy KT-66/350B, ponieważ ich współcześnie produkowane wersje stwarzają pole dla bardzo wysokiej jakości brzmienia, nie narażając jednocześnie producenta na wyschnięcie źródełka pod tytułem NOS, czyli lampowych zapasów z lat dawnych. Rada ta jest jednak o tyle mało przydatna, że z takich właśnie lamp korzysta większy ze wzmacniacz pana Hyodo – model CS-600. Poza tym nie wiem jak dużymi zapasami lamp używanych obecnie zakłady Lebena dysponują. Bardzo możliwe, że są one na tyle pokaźne, iż ryzyka wyczerpania w najbliższych latach nie ma. Można wszakże dopytywać się jeszcze, czy wersja poprzednia z lampami EL-84 i 12AX7 od Psvane w miejsce Sovteka, nie byłaby wystarczająco wszechstronna i zadowalająca. Nie mając możliwości porównania, nie znam, rzecz jasna, odpowiedzi na to pytanie i pozostaje jedynie zawierzyć talentom pana Hyodo, że nie.

Niezależnie od tych lampowych dywagacji efekt finalny uznać należy za wyjątkowo udany i nie wart jakiegokolwiek recenzorskiego marudzenia. Świetny zarówno w sensie oderwanym, to znaczy bez oglądania się w przeszłość, jak i w kontekście modyfikacji własnego protoplasty. Całościowo rzecz ujmując jest Leben CS-300F jednym z tych nielicznych urządzeń, będących jednocześnie znakomitym wzmacniaczem głośnikowym, jak i najwyższej klasy wzmacniaczem słuchawkowym. Na tym polu przychodzi mu się mierzyć przede wszystkim z dwoma sławnymi klasykami od Cary Audio Design – modelami SLI-80 i CAD 300 SEI. Jak wyglądają ich relacje jakościowe, dopiero będę sprawozdawał, bo recenzje tamtych są jeszcze przede mną. Nie ulega natomiast wątpliwości, że Leben jest z całej trójki najtańszy, gra teraz fantastycznie, a renomę zyskał równie wysoką.

W punktach

Zalety:

•  Wspaniałej klasy brzmienie.
•  Szybkość i dynamika.
•  Melodyjność i kultura.
•  Wielka dawka energii, zwłaszcza w słuchawkowym graniu.
•  Zero sopranowych problemów.
•  Potężny bas.
•  Chwytająca za serce wokaliza.
•  Świetnie ukazuje charakter odtwarzaczy, słuchawek i głośników sobie podpinanych.
•  Dzięki temu pozwala bardzo precyzyjnie zestawić tor o najwyższej jakości i pożądanym charakterze brzmienia.
•  Perfekcyjna wszechstronność, umożliwiająca napędzanie każdych słuchawek dynamicznych i planarnych, w tym również HiFiMAN HE-6 i AKG K1000, a także bardzo wielu głośników.
•  Napełni dźwiękiem nawet duże pomieszczenie.
•  Rewelacyjne brzmienie z Sennheiserem HD 800.
•  Tylko minimalne słabsze z HD 600 i T90.
•  Duży postęp względem poprzednika.
•  Dzięki bass boosterowi można uzyskać styl gry jak na rockowych koncertach.
•  Bardzo ładna prezencja, przywołująca wspomnienia złotych czasów audiofilizmu.
•  Perfekcyjne wykonanie.
•  Montaż point-to point.
•  Jak na normalny wzmacniacz, niewielki pobór prądu.
•  Od bardzo znanego wytwórcy.
•  Made in Japan.
•  Polski dystrybutor.
•  Przy tej gamie zalet i zastosowań całkiem umiarkowana cena.

Wady:

•  W przypadku słuchawek trochę za duży skok głośności na jednym kroku krokowego potencjometru, preferujący źródła z regulacją siły dźwięku.
•  Mocno się rozgrzewa.
•  Leciutkie brumienie ze słuchawkami o wysokiej impedancji.
•  Bass booster przydatny w pełni jedynie dla AKG K1000 i głośników.
•  Nietypowe lampy. (Ale dzięki temu tanie.)
•  Ostro świecąca dioda.

Sprzęt do testu dostarczyła firma:

Dane techniczne:

• Lampy: JAN-6197 GE x 4, 17EW8 x 2
• Moc wyjściowa: 2 x 15 W
• Pasmo przenoszenia: 15 Hz – 100 kHz (-2 dB)
• Zniekształcenia: 0,7 % (10 W)
• Czułość wejściowa: 600 mV
• Impedancja obciążenia – kolumny: 4/6/8 Ω (zmienna)
• Impedancja obciążenia – słuchawki: 300 Ω
• Pobór mocy: 82 W
• Wymiary: 360 x 270 x140 mm
• Waga:10,5 kg
• Cena: 10 900 zł

System:

• Źródła dźwięku: Accuphase DP-510, Cairn Soft Fog V2
• Głośniki: Castle Howard S3
• Słuchawki: AKG K551 i K1000, Audio-Technica ATH-W5000, Beyerdynamic T90, HiFiMAN HE-6, Sennheiser HD 600, HD 650 i HD 800
• Interkonekt: Crystal Cable Absolute Dream
• Kabel głośnikowy: Acrolink 6N-S3000

PS

Już po napisaniu recenzji słuchałem nowego Lebena ze słuchawkami Grado PS-1000 i tak jak przypuszczałem grało to pierwsza klasa.