Recenzja Ultrasone Edition 12

W oderwaniu

Cóż, nowego przymierza z tego nie będzie…

   Porównania na zasadzie słuchania samych urywków i ciągłego przeskakiwania pomiędzy słuchawkami, wzmacniaczami i utworami są bardzo męczące i prawie nic nie mają wspólnego z prawdziwym słuchaniem muzyki, takim działającym na wyobraźnię i pozwalającym zatopić się we własnych odczuciach. Dlatego teraz porzucę porównawcze analizy z tą ich niemożnością głębszego wejścia w świat muzycznej kreatywności, zagłębiając się w brzmienie Ultrasonów Edition12 po same uszy, do czego właśnie zostały stworzone. Będzie to zatem przejście od czegoś w rodzaju bardzo polecanych przez niektórych testów ABX do audiofilskich odsłuchów na bazie zżycia z odtwórczą aparaturą. Jednocześnie wciąż będą temu towarzyszyły porównania, ale już tylko na zasadzie retrospektywy.

Odsłuchowy wieczór w towarzystwie Ultrasonów Edition12 i głównie ASL Twin-Heada pozwolił mi nabrać dystansu do brzmienia i wyrobić sobie zdanie. Oczywiście tezy generalne ustalone wcześniej utrzymały się w mocy, a tylko wrażenie stało bardziej ogólne i całościowe. Słuchawki jak mówiłem są realistyczne, stawiające na konkret, wyrazisty obrys i mocne akcenty. Słuchana z płyty binaural Amber Rubarth, ta sama którą mam na plikach MQS, była żywa, dotykalna, oddalona o pół metra, najwyżej metr. Ten dojmujący realizm łączył cielesność fizyczną z doskonałym wydobyciem bogactwa i naturalności wokalizy, a tak naprawdę to tylko poprzez tą wokalizę się realizował, ale jak to u muzyki bywa dostarczał jednocześnie silnych wizualizacji. Nie było w tym śpiewie żadnego rozmycia,  przeciągnięcia frazy czy podkreślonej miękkości. Sam konkret i ostry obraz. Mimo to kobiecość wokalistki podobnie jak jej realność nie budziły zastrzeżeń. Podobnie wyrazista była scena. Miała precyzyjnie rozlokowane źródła, doskonale płaszczyznowy charakter i bardzo bliski pierwszy plan, nie przeszkadzający temu, że była szeroka i głęboka.

Po ciężkim dniu pora się wygrzać w blasku lamp

Pan Noboyuki Suzuki, twórca wzmacniacza Phasemation, obiecywał brzmienie wyjątkowo czyste i przejrzyste. Słowa bez wątpienia dotrzymał, ale sądzę, że słuchawki Ultrasone Edition12 idą jeszcze dalej w tę stronę. Podobnie wyrazisty i przejrzysty był też Mytek, tak więc sporo urządzeń o takim charakterze przewinęło mi się ostatnimi czasy przez odsłuchy, przy czym Phasemation był z nich najłagodniejszy. Styl taki ma wady i zalety. Z jednej strony pozwala cieszyć się wysokorozdzielczym, dynamicznym i kontrastowym obrazem, z drugiej nie ma poetyckości, śpiewności i tajemniczego klimatu niedopowiedzeń. Wszystko jest bardzo dosłowne i bardzo wyraźne aż po najdalszy horyzont. Jednocześnie zarysowuje się u tak grających Ultrasonów pewien klimat korespondujący z tą przejrzystą przestrzenią i brakiem poetyckiego rozmarzenia. Jest to klimat powagi metafizycznego oglądu. Podobny trochę do tego z Beyerdynamiców DT 990, ale nie wynikający z pewnej twardości muzycznej powłoki, tylko z ogólnej atmosfery wyrazistego realizmu i braku ocieplenia. Także jednak z naprężenia, bo wprawdzie w wokalizie nie czuć było żadnych naprężeń, ale wszystkie instrumenty strunowe naprężone były w stopniu nieco nadmiernym, co wymuszać będzie  poszukiwanie wzmacniaczy o odpowiednio dla odmiany łagodnym klimacie, przede wszystkim wzmacniaczy lampowych, albo tranzystorów w rodzaju Sonic Pearl. Nie zauważyłem natomiast żadnych odczuć pejoratywnych związanych ze sferą sopranową. Pomimo jej bardzo wyrazistej artykulacji powiązanej z wyrazistością całego pasma pozostała doskonale przyswajalna, całkowicie bez kłucia i ostrych krawędzi. Nieco gorzej wypadła sykliwość. Złowroga nie tylko na ekranie ale i w uszach „Sweet Jane” wciąż na innych słuchawkach mniej syczała, jednak ta z E10 syczała kiedyś bardziej. Można oczywiście się spierać czy to dobrze, że utwór znany z sybilacji nie sybiluje, czy przeciwnie, ale ten temat kiedyś już przerabiałem i nie będę do niego wracał. Można w każdym razie połączyć potężną ekstensję sopranową z brakiem sybilacji, ale słuchawki Ultrasona wyposażone w system S-Logic Plus tego nie robią, aczkolwiek nie zauważyłem by E12 gdziekolwiek indziej syczały, a przesłuchałem wiele płyt. Dodam może od razu by rozwiać ewentualne wątpliwości, że Ultrasone Edition12 nie są też ani trochę zimne. To, że nie ocieplają, nie znaczy że chłodzą. Są temperaturowo neutralne i bardzo mi się to podobało, bo nie przepadam za ocieplaniem i dosładzaniem. Klimat utworów wokalnych miały jak z życia wzięty, a muzyka poważna, elektroniczna i filmowa wspaniale zyskiwała na tej temperaturowej neutralności, która w połączeniu z realizmem dawała czasami wręcz mistyczne poczucie realności.

Tu to dopiero można zabłysnąć

Czytelnicy recenzji lubią też wiedzieć co jest z basem. Bas w modelu E12 nie jest tak zwarty i mocny jak w dawnych Edition9, ale w słuchawkach otwartych z reguły tak mocny nie bywa. Jest też może nieco mniej potężny niż w także otwartych Edition10, ale to już tylko domysł, bo tamtych słuchawek słuchałem dawno temu. Na pewno jest jednak mocny i nisko schodzący. Nie subwooferowy, ale wyrazisty i silnie zaznaczony. Wszędzie gdzie się w nagraniu pojawiał był akcentowany i z pewnością nikt jego braku nie odczuje, chociaż w zamkniętych Fosteksach schodził jeszcze niżej, ekstremalnie wręcz nisko. Bardzo dobry był też u nowych E12 rytm i szybkość, gorzej natomiast nieco było z muzykalnością, czego na podstawie tego co już napisałem nietrudno się domyślić. Trochę pośród tego realizmu średnica była za twarda a struny fortepianów, wiolonczel i gitar zbyt mocno napięte. Reprodukcja tych instrumentów i w pewnym stopniu faktura wokali (chociaż to dyskusyjne) bardziej podobała mi się u dawnych Edition9, natomiast scena i sopranowa otwartość zdecydowanie u Edition12. Te stały u nich na najwyższym poziomie, podobnie jak oświetlenie, mające charakter dziennego światła a nie jak u E9 z lekka złotawej poświaty. Największe wrażenie robił jednak nowy S-Logic Plus, a dokładniej precyzja lokalizacji i separowanie przez niego źródeł. Te dwa aspektu były wzorcowe, tworząc szczególny klimat, całkiem niesłuchawkowy zgoła, co było od początku obietnicą systemu S-Logic, tak więc nie ma się czemu dziwić tylko należy składać gratulacje. Obietnica została niewątpliwie w całej rozciągłości spełniona i stanowi z pewnością dla twórców powód do dumy.