Recenzja: Naim Headline

   Wzmacniacze słuchawkowe wraz ze wzrostem znaczenia samych słuchawek zyskują na powadze i prestiżu. Nikt już się nie dziwi, że mogą kosztować krocie i zajmować dużo miejsca. Ale nie zawsze tak było, bo wzmacniacz słuchawkowy to stosunkowo młody segment audiofilskiego rynku. W dawnych czasach takie wzmacniacze były montowane jedynie we wnętrzu radioodbiorników albo wzmacniaczy głośnikowych jako dodatek. Pierwsze osobno stojące adaptery dla swoich słuchawek, nie będące jeszcze samodzielnymi wzmacniaczami słuchawkowymi tylko przystawkami do zwykłych wzmacniaczy, wypuścił Stax w 1960 roku, a najstarszy znany mi przykład osobnego wzmacniacza tylko dla słuchawek dynamicznych to Rockman od SR&D z 1980 roku. Historia jest jednak przewrotna. Wszak to właśnie słuchawki a nie głośniki były początkiem techniki audio. Wprawdzie pierwsze gramofony miały tuby, ale pierwsze radia, te najdawniejsze, te na kryształki, posiłkowały się właśnie słuchawkami. Słuchawki towarzyszyły też radiostacjom stacjonarnym, lotniczym i morskim, i były powszechnie stosowane jeszcze przed pierwszą światową wojną oraz w okresie międzywojennym. Po drugiej wojnie światowej eksplodowała jednak technika hi-fi oparta na głośnikach i słuchawki zniknęły z pola widzenia przeciętnego miłośnika muzyki, a pierwsze słuchawki stereofoniczne wyprodukował Koss dopiero w 1958 roku, czyli dziesięć lat po narodzinach technologii hi-fi. W latach 60-tych słuchawkowe prezentacje zaczęły jednak wracać do łask, aczkolwiek początkowo bardzo powoli. W latach 70-tych było już zdecydowanie lepiej i nawet polski Tonsil całkiem niezłe słuchawki wówczas produkował, choć jak się komuś zdaje, że można było sobie tak po prostu pójść do sklepu i je kupić, to nie ma pojęcia o tamtych czasach. Ojciec kolegi miał kolegę, który był szefem największego salonu radiowo telewizyjnego w Krakowie (tak się wtedy te przybytki audiofilskich uciech nazywały), mieszczącego się tuż obok wieżowca Biprostalu. Dzięki tej znajomości kolega wszedł w posiadanie klasyczną metodą „spod lady” tych najlepszych Tonsili, których normalny człowiek nawet na oczy nie mógł zobaczyć. Miały konstrukcję zamkniętą i były bardzo ciężkie, ale z dziurek słuchawkowych w Elizabeth czy Radmorze grały naprawdę świetnie. Na pewno nie gorzej od najlepszych dostępnych wówczas głośników Altusa, chociaż na pewno słabiej niż posiadane przeze mnie wiele lat później Staxy SR-5N. Ale prawdziwy renesans nastąpił w latach 80-tych. Odnotowano wówczas istny wysyp wysokiej klasy słuchawek elektrostatycznych i ortodynamicznych, a pod koniec dekady także dynamicznych. Wraz z nimi zaczęły się pojawiać coraz liczniejsze specjalne na ich użytek wzmacniacze, których początkowo było bardzo mało, ale sytuacja zmieniała się dynamicznie.

Naim Headline w czasach swojej młodości

Naim Headline jest taki sławny, że nic prawie o nim nie wiadomo. To jeden z klasycznych paradoksów jakie nas otaczają. Coś jest na ustach wszystkich, sprawa wydaje się oczywista, a kiedy się pochylić, wychodzi na jaw poznawcza pustka. Dla filozofa to norma. Nawet jednak filozof piszący nie o rzeczach tak słabo ogarniętych intelektualnie jak na przykład samo pojęcie „rzeczy” (co jest, a co nie jest rzeczą, stanowi odwieczny przedmiot filozoficznego sporu), może dostać białej gorączki, gdy na wykazie chronologicznym urządzeń Naima sporządzonym przez samą firmę nie znajdzie jednego z jej najbardziej znanych produktów – wzmacniacza słuchawkowego Headline. Najwyraźniej sam Naim zapomniał od jak dawna go produkuje, a skoro nawet on nie wie, to i ja nie będę zgadywał. Na pewno co najmniej od lat 90-tych. Sądząc po dacie na starej instrukcji prawdopodobnie od 1999 roku, ale to nic pewnego, bo było kilka wersji i ta od tej instrukcji nie musiała być pierwsza. Niektóre tropy wiodą nawet do samego początku lat 90-tych.

Coś jednak o tym Headline wiadomo z całą pewnością, ale i to nie jest pocieszające. Wiadomo bowiem na przykład, że nie jest słuchawkowym wzmacniaczem. Tak, dokładnie – wzmacniacz słuchawkowy Naim Headline nie jest słuchawkowym wzmacniaczem. Jest tylko przystawką do innych wzmacniaczy, zupełnie jak te adaptery Staxa. Naima Headline należy podpiąć do naimowego przedwzmacniacza, ponieważ jest tylko adapterem umożliwiającym słuchanie słuchawek w jego towarzystwie. Ale Naim nie byłby sobą, gdyby to miało być aż tak proste. Headline potrzebuje jeszcze czegoś – potrzebuje też zasilacza. Jest w tej mierze analogiczny z odtwarzaczami CD własnej marki, które także o takie zasilacze się dopraszają, wszakże analogia ta nie jest dokładna. Odtwarzacze Naima mają bowiem wbudowane własne zasilacze, a te zewnętrzna są jedynie ewentualnymi ulepszeniami. W tej mierze Headline jest natomiast całkowicie bezbronny, żadnego własnego zasilacza nie posiadając. Obecnie oferowana linia dostępnych dlań zasilaczy składa się z modeli NAPSC, FlatCap, HiCap i SuperCap, z których tylko ten pierwszy pełni rolę czegoś w rodzaju specjalnego, taniego zasilacza z przeznaczeniem głównie właśnie dla Headlinea, chociaż nie wyłącznie dla niego. Przy okazji dodajmy, że uzupełniający w naszym teście Headlinea FlatCap pochodzi jeszcze z 1984 roku, co daje do myślenia w mierze dawności tych urządzeń. W owych dawnych czasach historia z Headlinem była jeszcze bardziej skomplikowana, ponieważ, jak prawie wszystkie wyroby firmy, mógł pracować jedynie we wnętrzu naimowej rodzinki. A że pracował wybitnie i z tego był sławny, rodziło to konsumenckie burze, bo wielu było takich co nie zamierzali wyzbywać się urządzeń innych firm tylko po to, by móc posiłkować się Headlinem, a jednocześnie właśnie nim posiłkować się chcieli.

Aktualna wersja (po prawej stronie) w porównaniu ze starszą.

Po latach firma uległa ich naciskom, wprowadzając do oferty przejściówki umożliwiające połączenie Headlinea z urządzeniami posługującymi się złączami RCA a nie tylko DIN. Pocztą pantoflową rozgłoszono zarazem, że bez DIN to już jednak nie to, tak więc prawdziwy amator brzmienia Headlinea powinien mieć to na uwadze.