Odsłuch cd.: Z ASL Twin-Head

Wewnętrzna strona padów to miły w dotyku welur.

   Tu już nie zrobię podrozdziałów, jedynie będę nawiązywał. Przy czym wszyscy porównywani poza Fostex T60 RP mieli kabel Tonalium. I od tych nawiązań rozpocznę, bo może błąd popełniłem, ale znów od porównań zacząłem, a ściślej jako pierwszych słuchałem tych Fostex z własnym kablem. I one okazały się najbardziej od reszty odbiegać. W końcu są to dziedziczki pamiętnych T50, o których kiedyś pisałem, że każde po nich słuchane wydają się za ostre. I tym razem się to powtórzyło i było analogiczne do sytuacji, gdy ktoś przyzwyczajony do delikatnych potraw spróbuje pikantniejszej. Szok dla zmysłów nieunikniony i w drugą stronę podobnie, aczkolwiek mniej drastycznie. Nawykłym do ostrych potraw łagodne mdłe się zdają, ale to porównanie, jak każde inne, jest obciążone wadami. Słuchawki Fostex T60 RP nie są łagodne w sensie mdlizny – bardzo są od niej dalekie. Brzmią potężnie i angażująco, natomiast słuchane bezpośrednio po nich HiFiMAN Sundara wydają się za ostre. Nie w takim stopniu, jak było przy komputerze, gdzie słabszy sygnał i słabszy wzmacniacz mocniej brakami narzucały różnice, podczas gdy w torze wyższej jakości się one redukowały, a już zwłaszcza na osi ostrzejsze-łagodniejsze. Tym niemniej wszystkie porównywane (pięć łącznie) podzieliły się na dwie grupy: po parze w każdej z czymś na kształt między nimi przewiązki z NightHawk. W grupie łagodnych była para wariantów Fostex T50 – wspomniane T60 RP, jako udoskonalenie firmowe, i dużo droższe rozwinięcie zewnętrzne – MrSpeakers Ether Flow. Te dość wyraźnie od pierwowzoru pikantniejsze poprzez większą ekspresję sopranów, ale mimo wszystko na tle pozostałych łagodne. Pośrodku NightHawk – też łagodne, ale wokale traktujące chropawiej – a na drugim biegunie akcentujące jeszcze wyraźniej pierwiastek sopranowy Beyerdynamic T1 i nasze recenzowane Sundary.

Na zdjęciu do towarzystwa wzmacniacz Divaldi, ładnie się wizualnie komponujący.

Gdyby nie robić porównań, taki podział by nie zaistniał, bo każde z wymienionych dalekie były od klasycznej ostrości. Wszelako ludzkie głosy (ich różnice decydowały) po stronie tych łagodnych były wyraźnie gładsze i pozbawione sopranowej przyprawy. Nie były przy tym starzone basem, obniżone w stopniu wyraźnym, natomiast wolne od sopranowej przymieszki do średniego zakresu, charakterystycznej na przykład dla głosów Edith Piaf czy Barbary Krafftówny. Z tym że u nich głos taki to kwestia przyrodzona, natomiast słuchawki ostrzej grające mają tendencję do przerabiania wszystkich głosów na ten rodzaj brzmienia.

Nie chcę tej dygresji rozciągać, zapewne czytelnika nuży. W końcu czyta recenzję po to, by prędko się dowiedzieć, czy tytułowe słuchawki warto kupić, czy nie. Otóż kupić je warto, są naprawdę nieliche. Podobnie jak nieliche są jeszcze tańsze Fostex T60 PR, które w dodatku świetnie grają już z oryginalnym kablem. Kable to jednak osobna sprawa, a same Sundary dla tych, którym sopranowa podnieta sprawia radość, gdyż dzięki niej szczegóły lepiej się eksponują, wokale stają bardziej wyraźne i bardziej wibrujące, a cały obraz zyskuje podnietę i migotliwość tła. Wraz z lepszym kablem nie będzie na tym cierpiała muzykalność, ani pełnia, ani moc całościowa; zjawią się zarówno wyeksponowane detale, jak i potęga, jak spajająca to wszystko tkanka łączna i przede wszystkim sama muzyka. Niemniej brzmieniowa postać będzie odmienna niż u słuchawek łagodnych – bardziej przenikliwa, pikantna, muzyczne podniebienie drażniąca. Więc musisz, potencjalny nabywco, zawczasu wiedzieć o sobie, czy wolisz gładszą jednolitość, czy czucie ostrzejszej przymieszki, tej cieńszej sopranowej igły. Bowiem pikantne zawsze cienkie – i na podniebieniu, i w uszach, i nawet na skórze w ukłuciu.

Została do opisania ostatnia sprawa: kwestia różnic dających się zauważyć w obrębie ostrzej grającej pary. Te okazały się mieć wymiar ogólniejszy, wychodzący za grupę. Sprowadzały w największym stopniu do dwóch aspektów ogólnych i zarazem bolesnych, ponieważ wytyczających dystynkcję dzielącą słuchawki tańsze od droższych. Otóż jedne i drugie droższe, niezależnie od różnic stylu, miały nad trzema tańszymi dwie przewagi – mniejszą oraz się bardziej narzucającą. Ta mniejsza to romantyzm, ta większa holografia. Zarówno łagodne MrSpeakers, jak i sopranowo aktywniejsze T1, przydawały głosom i brzmieniom więcej czaru i nastrojowego piękna. A przy tym jeszcze mocniej wyróżniała je przestrzeń podzielona na plany – lepiej obrazująca co dalekie, co bliskie. Sundary mają dużą scenę, ale holograficzną w stopniu nikłym. Różnicują rzecz jasna bliższe-dalsze, ale mniej się to u nich czuje. U T1 i MrSpeakers było to wprawdzie nie aż tak dojmujące, ale mające już coś w sobie z cofającego doznania u kogoś, kto stanął nad prawdziwą przepaścią.

Kosztujący jednak aż cztery tysiące, bo obciążony gramofonowym pre. Tak więc użyłem tańszego

U Sundar tego nie było, tylko coś niczym rozglądanie się po pokoju. I u dwóch pozostałych tańszych też, nie ma co tego ukrywać. Niemniej gdy rzucić precz porównania, te różnice szybko znikają i można się cieszyć świetnym dźwiękiem, który u Fosex T60 RP jest spójniejszy nawet niż u tych drogich, a u Sundar niemal na miarę z T1. A cena o połowę niższa i tylko kabel marny, ale da się go zaakceptować, a przy sprzęcie z tendencją do płaskiego, nudnego grania może być nawet przydatny.