Odsłuch cd.

Zwór od strony słuchającego nie widać, ale za to dobrze je słychać.

    Kilka rzeczy zmieniło się dramatycznie; przede wszystkim dźwięk ściemniał i się pogłębił. Są tacy, według których im ciemniejszy i głębszy tym lepiej, sam jednak tak nie uważam. To na pewno jest efektowne, ale na pewno nie na tym bazuje naturalizm brzmieniowy. Owszem, powinien być głęboki, a lekkie przyciemnienie dodaje uroku i potęguje trzeci wymiar, ale dla naturalizmu ważniejsze są dynamika, dawka niesionej energii, intensywność przepływu i trójwymiarowość jako taka, a nie światłocieniami podorabiana. Pod tymi zaś względami Cairn lepszy nie był, albo najwyżej nieznacznie. Natomiast bez wątpienia był efekciarski, mimo iż barwy nasyca mniej od odtwarzaczy z najwyższych półek. Niemniej rysował ostrzej pod dyktando mocniej i z większym świergotem ciągniętych sopranów, a basem uderzał głębiej i bardziej dominująco. Skraje pasma się uwydatniły, średnica pociemniała, a wraz z tymi wydatniejszymi sopranami pojawiło się to, czego nie było z Heglem – wokale bardziej agresywne i ekspresyjne; akcentujące spółgłoski szczelinowe, wszelkie syknięcia i wibracje. To można uważać za lepsze, ale można także za niepotrzebne i przesadne, natomiast niewątpliwie lepsze było przenikanie w strukturę dźwięku – dające się zauważyć lepsze rozbicie oklasków na dłonie, mocniej uwydatnione pudła instrumentów smyczkowych, dobitniej ukazywana harmonia fortepianu, a także wyraźnie głębsza scena, teraz z wyraźnym odczuciem bezkresu. Więcej zatem efektów specjalnych i dobitniejsze dużo granie, a czy się takie coś lubi, to już osobna sprawa. Tym bardziej to wszystko jeszcze efektowniejsze, że pogłos też wyraźnie się wzmocnił i jednocześnie był ładny – dodający urokliwej aury nagraniom i nie przywołujący obcości a tajemniczość. Także czucie przestrzeni się wzmogło, niemniej patrząc od drugiej strony dzwoneczki czy ludzkie głosy trochę zbyt stały się agresywne. Odrobinę, nieznacznie, ale ciut jednak mogące drażnić. Dlatego wolałbym odtwarzacz Atolla, a już na pewno dla niedrogich głośników.

Jednakże słuchając sobie pomyślałem, że inna sprawa się miesza, inni szatani są czynni. Mianowicie ten Cairn od dawna był w odstawce i już zapomniał co to prąd. Zostawiłem go więc na noc pod prądem i dnia następnego wróciłem. I wprowadziłem jeszcze jedną poprawkę, mianowicie zmieniłem zwory. Kable, kabelki, kabelusie… Niektórzy się zżymają, gdy testować z drogimi, a inni utrzymują, że niczego te drogie nie dają. Według pierwszych niedobrze, bo trzeba testować sauté, to znaczy słuchawki z ich własnym kablem a kolumny z własnymi zworami, a według drugich szkoda pieniędzy i zawracania głowy.

Wygląd i brzmienie trzymają poziom.

Ale ja sobie przypomniałem, że wcześniej nie byłem takim leniem i zwory zwykłem zmieniać, a ściślej nie tyle przypomniałem, co przemogłem lenistwo. Zwory Siltech Classic 330L kosztują półtora tysiąca, nie są zatem darmowe, ale wraz ze stojącym dobę pod prądem Cairnem przeniosły kolumny Audiosolution Octave w zupełnie inny rejon jakości. To właśnie opisane, tam wyżej, było dobre i zajmujące, ale od kolumn z przedziału do dziesięciu tysięcy słyszałem ciekawsze brzmienia. Audioform czy JWS Ifaisteio grały na pewno ciekawiej, ale uczciwie przyznać muszę – od startu wyposażone były w dobre zwory. Z banalnie prostego względu – swoich własnych nie miały. Albo może i miały, tylko takie szkaradne, że z miejsca zastępowałem. A u Audiosolution złocone blaszki nie rzucające się w oczy, bo przylegające do ścianki, więc brak widocznego powodu, by je zastępować. Z lenistwa więc zostawiłem i to był błąd zasadniczy, przy czym powtórka z rozrywki, bo z wcześniejszymi kolumnami tego producenta ta sama była śpiewka – też zostawiłem, też się potem zmieniło, w sumie na darmo robota z tym bez zmiany podejściem. Bo po zmianie zagrało dalece, dalece inaczej, wymuszając przewartościowanie.

Pierwszy czynnik tej zmiany (ale nie najważniejszy), to wbrew tym zarzutom dla d’Appolito dźwięk rozciągnięty teraz w pionie, wypełniający cały obszar. Mocniej tym samym oddziałujący, zanurzający w sobie słuchacza niczym nurka ocean. I mocniejszy także sam z siebie, dający większe ciśnienie akustyczne i większego formatu źródła. Więc sfera akustyczna nie tylko się rozszerzyła, ale także doznała wzmożenia: odczuwanie obecności przestrzeni i czucie na sobie dźwięku bardzo wyraźnie się wzmogło. Bliższy też zjawił się pierwszy plan, taki zaraz za linią ustawienia, a głębia sceny wyraźnie przyrosła i stała się popisowa. Wszystko to jednak robiło mniejsze wrażenie niż sama zmiana dźwięku. Nie tylko na mocniej się odciskający i pochodzący od większych źródeł, ale przede wszystkim bardziej złożony, aktywny i rozszumiany. Wcześniej sobie myślałem, że Audiosolution przestrzeliło. Z czym do gościa za dziesięć prawie tysięcy, gdy taki w tym przedziale wybór i tyle dobrych głośników? Teraz już tak nie myślałem, wartościowanie się zmieniło.

Wystarczy zmienić zwory, by usiąść przed high-endem. Nie takim jeszcze absolutnym, ale już takim wrażenie robiącym.

Nie znaczy to, że tamci teraz przestali się liczyć, ale znaczy, że Audiosolution dają godną uwagi alternatywę. Sęk w tym, że to alternatywa bardzo trudna do opisania. Zakładam, że przy innych odtwarzaczach może dużo łatwiejsza, ale z Cairnem pojawiło się brzmienie, które i zmieścić w słowach trudno i odpowiednio słowami docenić. Można rzec najogólniej, że tak było fascynujące, iż znalazłem się na poziomie, gdzie krytycyzm schodzi całkiem ze sceny i przestajemy myśleć „to mogłoby być lepsze, a tamtego brakuje”, w miejsce czego chłonąc muzykę, ciesząc się jej zjawieniem. Natomiast gdy chodzi o samą postać, to niewątpliwie była to muzyka o naturze przepływu. Szumiąca, oddająca przede wszystkim aspekt ruchu i kreatywność, a nie malująca statyczne dźwiękowe obrazy. I w tym oddawaniu znakomita – to nie jest za duże słowo. Nasycona powietrzem i niezwykle przestrzenna, że jakbyś las czesał wiatrem, a nie nań patrzył w dzień bezwietrzny. Zniknęło przesadne przyciemnienie i precz poszły podostrzenia. Pogłosy przybrały formę naturalną i dającą gruntowną przyjemność, a same dźwięki się wzbogaciły, ujawniły się w nich nowe warstwy. Przestały być za „normalne” albo za agresywne, stały się pięknie złożone, głęboko satysfakcjonujące bogactwem przekazu. Zarazem wpisane w całość, w szum całościowy płynięcia; i zrobił się z tego spektakl, że trzy godziny słuchałem, a u mnie jedna to dużo. Bas się pogłębił i wzmocnił, a jednocześnie stał już wyjątkowo przestrzenny, soprany stały się samym przestrzennym szumem, który jest najlepszym remedium na ostrość, a głosy ludzkie przestały być nudne w tej czy innej postaci – przybrały formę pobudzającą. Słuchając Andrésa Segovii grającego z niezrównanym mistrzostwem temat z Magicznego fletu Mozarta w gitarowej aranżacji Fernando Sora pomyślałem, że ta muzyka jest nie zestawem dźwięków, ale jak żywe stworzenie. Wiła się, podrygiwała, zmieniała położenie. A wszystko z gracją, płynnością, wystudiowaną milionami pokoleń ewolucyjnych doskonałością ruchu.

d’Apolito z bliska.

Tak więc był to typ brzmienia nastawiony na ruchomość i na przestrzeń, a nie na wypełnienie; obraz bardziej masywny, statyczny. I w tym sposobie przestrzennym ujmujący, potrafiący przykuć uwagę nawet zblazowanego jakością audiofila. Zapewne te Overture grać mogą jeszcze inaczej, na wiele innych sposobów, a te tutaj odsłuchy pokazały, że mogą w sposób tak angażujący, że dziesięć tysięcy wystawione przez producenta bynajmniej nie jest przesadą.